Η θεαματική πτώση του Σαρκοζί αποτελεί σημείο καμπής στον αγώνα της Γαλλίας κατά της διαφθοράς. Οι ειδικοί λένε ότι η πολιτική κληρονομιά του πρώην προέδρου της Γαλλίας που καταδικάστηκε για εγκληματική συνωμοσία φαίνεται πλέον αδύνατο να ανασυσταθεί
Η στιγμή που ένα δικαστήριο του Παρισιού επέβαλε στον Νικολά Σαρκοζί ποινή φυλάκισης πέντε ετών για εγκληματική συνωμοσία σχετικά με ένα σχέδιο χρηματοδότησης της προεκλογικής εκστρατείας του από το καθεστώς του εκλιπόντος δικτάτορα της Λίβυης Μουαμάρ Καντάφι, ήταν ιστορική για τη σύγχρονη Γαλλία.
Ο Σαρκοζί, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος μεταξύ 2007 και 2012, ήταν γνωστός κατά την θητεία του όχι μόνο για τη σκληρή γραμμή του σχετικά με τη μετανάστευση και την εθνική ταυτότητα, αλλά και για την υποστήριξη αυστηρότερων ποινών για τους παραβάτες. Αναμένεται τώρα να μπει στη φυλακή μέσα σε λίγους μήνες.
Είναι μια θεαματική πτώση και ένα σημείο καμπής στον μακροχρόνιο αγώνα της Γαλλίας να αντιμετωπίσει τις κατηγορίες για διαφθορά και τις ποινικές κατηγορίες εναντίον πολιτικών.
Είναι η πρώτη φορά στη σύγχρονη γαλλική ιστορία που ένας πρώην πρόεδρος διατάχθηκε να εμφανιστεί στις πύλες της φυλακής και να εκτίσει την ποινή του. Οι ποινικές έρευνες και οι δίκες εν ενεργεία και πρώην Γάλλων πολιτικών δεν είναι κάτι καινούργιο, και η εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων στην ακεραιότητα των αιρετών αξιωματούχων μειώνεται σταθερά, αλλά οι δικαστές στη δίκη του Σαρκοζί φάνηκαν να θέλουν να στείλουν το μήνυμα ότι οι πολιτικοί δεν είναι υπεράνω νόμου.
Καθώς ο 70χρονος Σαρκοζί καθόταν στο δικαστήριο δίπλα στη σύζυγό του, την τραγουδίστρια και πρώην μοντέλο Κάρλα Μπρούνι Σαρκοζί, και τους τρεις ενήλικους γιους του, οι δικαστές εξέπληξαν το κοινό διατάσσοντας μια ιδιαίτερα αυστηρή ειδική διάταξη που σημαίνει ότι ο Σαρκοζί θα φυλακιστεί σε μελλοντική ημερομηνία το αργότερο στις 13 Φεβρουαρίου. Έχει κληθεί σε μια πρώτη συνάντηση με τον εισαγγελέα στις 13 Οκτωβρίου για να οριστεί ημερομηνία.
Η πρόεδρος του δικαστηρίου, Ναταλί Γκαβαρινό, δικαιολόγησε την ποινή λέγοντας ότι τα γεγονότα της υπόθεσης ήταν «εξαιρετικής σοβαρότητας» και «πιθανόν να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών».
Ο Σαρκοζί κρίθηκε ένοχος για εγκληματική συνωμοσία σχετικά με προσπάθειες στενών συνεργατών του να εξασφαλίσουν κεφάλαια για την επιτυχημένη προεδρική του υποψηφιότητα το 2007 από τη Λιβύη κατά τη διάρκεια της θητείας του Καντάφι στην εξουσία. Ο Καντάφι ανατράπηκε και δολοφονήθηκε το 2011.
Ο ίδιος αρνείται σταθερά ότι διέπραξε κάποιο αδίκημα στην υπόθεση. Παρόλο που θα ασκήσει έφεση κατά της καταδίκης του, η ειδική διάταξη σημαίνει ότι η ποινή φυλάκισης του θα παραμείνει σε ισχύ όσο προχωρά η διαδικασία της έφεσης. Ο Σαρκοζί, διαμαρτυρόμενος για την αθωότητά του, δήλωσε με πικρία έξω από το δικαστήριο ότι πιθανότατα «θα πρέπει να εμφανιστεί με χειροπέδες στην έφεσή του».
Το 2011, ο Ζακ Σιράκ, τότε 79 ετών, έγινε ο πρώτος πρώην πρόεδρος που καταδικάστηκε για διαφθορά, μετά από κατηγορίες υπεξαίρεσης σε σκάνδαλο παράνομης χρηματοδότησης που σχετίζεται με την περίοδο που ήταν δήμαρχος του Παρισιού. Σε μια ιστορική πρωτιά, του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης δύο ετών με αναστολή. Δεν συμμετείχε στη δίκη του, αφού οι γιατροί διαπίστωσαν ότι έπασχε από σοβαρά κενά μνήμης. Αλλά ο Σιράκ, ένας αυτοαποκαλούμενος «φιλικός απατεώνας» που είχε μια από τις μακροβιότερες πολιτικές σταδιοδρομίες στην Ευρώπη, διατήρησε υψηλό επίπεδο δημοτικότητας παρά την καταδίκη μέχρι τον θάνατό του σε ηλικία 86 ετών.
Για τον Σαρκοζί, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Η πολιτική του κληρονομιά φαίνεται τώρα σχεδόν αδύνατο να ανασυσταθεί. «Στη λαϊκή φαντασία, η εγκληματική συνωμοσία υποδηλώνει πραγματικά συμπεριφορά που μοιάζει με μαφιόζικη», δήλωσε ο Μπρινό Κατρές, πολιτικός επιστήμονας. «Συνδέεται με σοβαρό οργανωμένο έγκλημα».
Όταν ο Σαρκοζί δήλωσε σε δημοσιογράφους έξω από το δικαστήριο ότι ήταν αθώος, αμφισβήτησε το δικαστικό σύστημα και το κράτος δικαίου, εντείνοντας τη ρητορική του υπονοώντας ότι η ποινή του ήταν λάθος «αυτών που με μισούν», υπονοώντας κάποιο είδος συνωμοσίας βαθέος κράτους.
Αυτό έρχεται καθώς το γαλλικό δικαστικό σύστημα προσπάθησε τον τελευταίο χρόνο να δείξει ότι θα είναι αυστηρό όχι μόνο απέναντι σε προηγούμενους προέδρους αλλά και σε εκείνους που έχουν μελλοντικές προεδρικές φιλοδοξίες.
Μετά από μια δίκη εννέα εβδομάδων, η ηγέτης της γαλλικής ακροδεξιάς Mαρίν Λε Πεν κρίθηκε ένοχη τον Μάρτιο για υπεξαίρεση ευρωπαϊκών κονδυλίων μέσω μιας απάτης πλαστών θέσεων εργασίας άνευ προηγουμένου κλίμακας και διάρκειας. Της απαγορεύτηκε να θέσει υποψηφιότητα για πέντε χρόνια με άμεση ισχύ, κάτι που θα μπορούσε να την εμποδίσει να υποβάλει τέταρτη υποψηφιότητα για τη γαλλική προεδρία το 2027.
Το γεγονός ότι η ποινή της επιβλήθηκε με άμεση ισχύ αποτέλεσε σοκ για τη Λεπέν, η οποία διαμαρτυρήθηκε, κατηγορώντας μία «τυραννία δικαστών» ότι έλαβε «πολιτική απόφαση» εναντίον της. Η δίκη για την έφεση που έχει καταθέσει ξεκινά τον Ιανουάριο. Όταν ο Σαρκοζί καταδικάστηκε την Πέμπτη, η Λεπέν έσπευσε επίσης να επικρίνει τους δικαστές που του επέβαλαν μια ποινή που θα ίσχυε άμεσα και δεν θα αναστέλλονταν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας έφεσης.
Ο Σαρκοζί έχει ήδη ένα σημαντικό ιστορικό με το γαλλικό δικαστικό σύστημα. Αν και οι ισχυρισμοί για μυστική συμφωνία χρηματοδότησης της προεκλογικής του εκστρατείας με το λιβυκό καθεστώς ήταν η μεγαλύτερη δίκη για διαφθορά που είχε αντιμετωπίσει, είχε ήδη καταδικαστεί σε δύο ξεχωριστές υποθέσεις και του είχε αφαιρεθεί η ύψιστη διάκριση της Γαλλίας, η Λεγεώνα της Τιμής.
Στην πρώτη υπόθεση, ο Σαρκοζί καταδικάστηκε για διαφθορά και αθέμιτη άσκηση επιρροής σε παράνομες προσπάθειες εξασφάλισης μίας σειράς από πολιτικές χάρες από έναν δικαστή. Του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης ενός έτους, την οποία εξέτισε φέτος με ηλεκτρονικό βραχιολάκι για τρεις μήνες χωρίς να φυλακιστεί, πριν του χορηγηθεί υπό όρους αποφυλάκιση – η πρώτη φορά για πρώην αρχηγό κράτους.
Σε μια δεύτερη υπόθεση, ο Σαρκοζί καταδικάστηκε για απόκρυψη παράνομης υπέρβασης δαπανών στις προεδρικές εκλογές του 2012, τις οποίες έχασε από τον σοσιαλιστή υποψήφιο Φρανσουά Ολάντ. Έχει ασκήσει έφεση ενάντια και στις δύο καταδίκες του.
Παρά τις καταδίκες αυτές, ο Σαρκοζί διατηρεί μέχρι τώρα την επιρροή του – κυρίαρχα πρόσωπα της γαλλικής πολιτικής εξακολουθούν να συρρέουν για να τον συναντήσουν και να τον συμβουλευτούν. Πρόσφατα συναντήθηκε με τον νέο πρωθυπουργό Σεμπαστιάν Λεκορνί, ο οποίος δεν έχει ακόμη σχηματίσει νέα κυβέρνηση, και το καλοκαίρι συναντήθηκε με τον ακροδεξιό ηγέτη Ζορντάν Μπαρντελά πρόεδρο του κόμματος Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν.
Μόλις φυλακιστεί, ο Σαρκοζί, όπως και κάθε άλλος κρατούμενος, θα μπορεί να υποβάλει αίτηση για αποφυλάκιση ή μετατροπή της ποινής του σε ηλεκτρονικό βραχιόλι. Θα ήθελε να διατηρήσει την πολιτική του επιρροή και τη φήμη του καθώς θα ασκεί έφεση. Αλλά τίποτα δεν είναι λιγότερο βέβαιο.
Κοινοποιήστε: