Τι σημαίνει η φράση «ποιήσατε τη νήσσαν»; Που χρησιμοποιείται;

Τι σημαίνει η φράση «ποιήσατε τη νήσσαν»; Κάποιες φράσεις που συνεχίζουμε να χρησιμοποιούμε αλλά δεν γνωρίζουμε τη σημασία τους

Προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη νήσσα, που σημαίνει πάπια. Η φράση βασίζεται στη συμπεριφορά της πάπιας, η οποία όταν νιώθει απειλή, βυθίζει το κεφάλι της στο νερό για να μη φαίνεται, προσποιούμενη ότι δεν υπάρχει. Έτσι, μεταφορικά, όταν κάποιος «ποιεί τη νήσσαν», αποφεύγει να απαντήσει ή να εμπλακεί σε μια συζήτηση, κάνοντας τον αδιάφορο ή τον ανίδεο.

Η φράση «ποιήσατε τη νήσσαν» σημαίνει «κάνετε τον ανήξερο» ή «κάνετε πως δεν καταλαβαίνετε».

Ετυμολογία και ιστορική προέλευση

Η φράση προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη νήσσα, που σημαίνει πάπια. Στην αρχαία ελληνική γλώσσα, το ρήμα ποιώ σημαίνει «κάνω» ή «παριστάνω». Συνεπώς, «ποιώ τη νήσσαν» σημαίνει «κάνω την πάπια», δηλαδή προσποιούμαι ότι δεν γνωρίζω ή δεν αντιλαμβάνομαι τι συμβαίνει.

Η συμβολική σημασία της πάπιας

Η έκφραση βασίζεται στη συμπεριφορά της πάπιας όταν νιώθει απειλή. Συχνά, βυθίζει το κεφάλι της στο νερό, αφήνοντας μόνο το σώμα της να φαίνεται, σαν να προσπαθεί να κρυφτεί. Μεταφορικά, αυτό αποδίδεται σε ανθρώπους που προσποιούνται άγνοια ή αδιαφορία για να αποφύγουν ευθύνες ή δυσάρεστες καταστάσεις.

Παραδείγματα χρήσης στην καθημερινή ομιλία

• όταν τον ρώτησαν ποιος έσπασε το βάζο, εκείνος ποιήσατο τη νήσσαν
  (προσποιήθηκε ότι δεν ξέρει τίποτα)
• μην ποιείς τη νήσσαν, ξέρω ότι σε είδε η δασκάλα να μιλάς την ώρα του μαθήματος
  (μην κάνεις πως δεν ξέρεις τι έγινε)
• τον ρωτήσαμε για τα χρέη του, αλλά εκείνος απλώς ποιούσε τη νήσσαν
  (έκανε πως δεν ακούει για να αποφύγει τη συζήτηση)

Σύγχρονη χρήση της φράσης

Η φράση έχει σήμερα έναν σαρκαστικό και χιουμοριστικό χαρακτήρα. Χρησιμοποιείται είτε ως ήπια παρατήρηση είτε με επικριτική διάθεση για κάποιον που προσπαθεί να αποφύγει την ευθύνη ή να ξεφύγει από μια κατάσταση.

Παρόμοιες εκφράσεις στη νεοελληνική γλώσσα

• κάνω την πάπια
• σφυρίζω αδιάφορα
• κάνω την αθώα περιστερά

Η φράση «ποιήσατε τη νήσσαν» είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς η αρχαία ελληνική γλώσσα συνεχίζει να επηρεάζει τη σύγχρονη ομιλία με εκφράσεις που διατηρούν τη σημασία τους αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου.