Τι παίζεται στη Λιβύη;

Στο Κάιρο διεξάγονται έντονες διπλωματικές διαπραγματεύσεις για να αντιμετωπιστούν οι αποτυχίες του στρατάρχη Χάφταρ στη Λιβύη. Για την Αίγυπτο, είναι αδιανόητο να αφήσει το πεδίο ανοιχτό στην Τουρκία, σύμμαχο της κυβέρνησης του Φ. Αλ-Σάρατζ.

Ενώ η αποτυχία του είναι πλέον εμφανής στη Λιβύη, «ο στρατάρχης Χάφταρ έφτασε στο Κάιρο την Τετάρτη 3 Ιουνίου, σε μια τελευταία προσπάθεια να του δοθεί στρατιωτική βοήθεια εναντίον των στρατευμάτων της κυβέρνησης εθνικής ενότητας του πρωθυπουργού Φαγιέτ Αλ-Σάρατζ», αναφέρει ο αιγυπτιακός ιστότοπος MadaMasr.

“Εάν ήλπιζε σε μια συνάντηση με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσσι, η ελπίδα του δεν ευοδώθηκε, δεδομένης της απογοήτευσης που έχει εμπνεύσει εδώ και καιρό σε κύκλους λήψης αποφάσεων στη χώρα”, πρόσθεσε ο ιστότοπος.

Και για να το εξηγήσω: «το Κάιρο, σε συντονισμό με τη Μόσχα, ακολουθεί τώρα μια νέα κατεύθυνση στη διαχείριση της κρίσης της Λιβύης», δημιουργώντας χώρο για νέους παίκτες.

Ένα όνομα εμφανίζεται πλέον, αυτό του Αγκίλα Σαλέχ, του επικεφαλής του Κοινοβουλίου. Ο Σαλέχ “Ήταν ένας σημαντικός υποστηρικτής του Χάφταρ, αλλά τώρα έχει στραφεί εναντίον του, επιδιώκοντας να καταλάβει έναν πιο σημαντικό πολιτικό ρόλο.”

Η Αίγυπτος, έχοντας επίγνωση ότι δεν έχει πλέον στηρίγματα στη Λιβύη, παραιτείται από τον συντονισμό της πολιτικής της με τη Ρωσία, εξηγεί ο MadaMasr. Για να αντισταθμίσουν τις πρόσφατες αποτυχίες του Χάφταρ, οι δύο χώρες σκοπεύουν να στηριχθούν ακόμη περισσότερο σε ένα δίκτυο πρώην στελεχών του καθεστώτος Καντάφι που ζουν στην εξορία στο Κάιρο.

Εν τω μεταξύ, ο Χάφταρ θα παραμείνει στο Κάιρο, λέει ο MadaMasr. Γιατί, αν και δεν μπορεί πλέον να ισχυριστεί ότι είναι ο «μοναδικός κυβερνήτης όλης της Λιβύης», όπως έλεγε στα τέλη Απριλίου , εξακολουθεί να έχει τη δύναμη να βλάψει. Και το Κάιρο σκοπεύει να τον χρησιμοποιήσει: «Σύμφωνα με έναν Αιγύπτιο αξιωματούχο, έχει αποδειχθεί ότι ο Χάφταρ δεν είναι μεγάλος πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης. Αλλά δεν πρόκειται να απολυθεί πριν από τον Σάρατζ. Ο Χάφταρ και ο Σάρατζ θα πρέπει να φύγουν από τη σκηνή μαζί.»

Οι φιλοδοξίες του Ερντογάν

Η επιλογή της Τουρκίας υπαγορεύεται από τις αυξανόμενες πολιτικές φιλοδοξίες και τα οικονομικά της συμφέροντα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η τουρκική παρουσία στη Λιβύη ταιριάζει απόλυτα με τα νεο-οθωμανικά σχέδια του Τούρκου προέδρου. Η νίκη των φιλοτουρκικών δυνάμεων στη Λιβύη θα σημάνει επέκταση σε άλλες χώρες της Αραβικής Βόρειας Αφρικής και της Βορειοανατολικής Αφρικής, οι οποίες προηγουμένως ήταν μέρος της τροχιάς της εξουσίας ή τουλάχιστον επιρροή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Γιατί όμως ο Αλ-Σάρατζ; Γιατί πίσω από τον Χάφταρ βρίσκονται οι αραβικές μοναρχίες πετρελαίου Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ, που ήλπιζαν με τη βοήθεια του Χάφταρ να εξαλείψουν την εχθρική Μουσουλμανική Αδελφότητα και συναφείς οργανώσεις στη Λιβύη. Αντίθετα, ο Ρετζέπ Ερντογάν συμπαθεί τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και την υποστηρίζει για ιδεολογικούς λόγους.

Μια άλλη σημαντική απόχρωση. Εάν η Τουρκία είναι η ασιατική πύλη για τη μετανάστευση στην Ευρώπη, τότε η Λιβύη είναι η αφρικανική πύλη. Μέσω του τελευταίου διέρχεται μια κολοσσιαία ροή Αφρικανών μεταναστών από τις χώρες της Ανατολικής, Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής που κατευθύνονται προς την Ιταλία και τη Γαλλία. Όλοι θυμούνται τον επιδέξιο εκβιασμό του Ερντογάν στην ΕΕ από τη ροή μεταναστών από τη Συρία, το Ιράκ και την Αφρική, αλλά η Λιβύη είναι το κλειδί για τέτοιο εκβιασμό μέσω των Αφρικανών μεταναστών.

Δεύτερον, και το πιο σημαντικό, η Τουρκία έχει προφανή οικονομικά συμφέροντα στην ανατολική Μεσόγειο. Η Λιβύη, πιο συγκεκριμένα το η κυβέρνηση της Τρίπολης, είναι ένας από τους λίγους αξιόπιστους οικονομικούς εταίρους για την Άγκυρα στην περιοχή, επειδή για προφανείς λόγους οι σχέσεις με την Ελλάδα και την Κύπρο είναι τεταμένες, δεν μπορούν επίσης να είναι καλές με Το Ισραήλ, και έχουν υποβαθμιστεί με την Αίγυπτο επειδή ο Ερντογάν υποστηρίζει την Αιγυπτιακή Μουσουλμανική Αδελφότητα ενάντια στη στρατιωτική κυβέρνηση της Αιγύπτου.

Το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν δημιουργήσει το Φόρουμ για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου, όπου δεν υπάρχει χώρος για την Τουρκία. Εκμεταλλεύονται ενεργά πεδία φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο, αλλά και η Τουρκία κάνει το ίδιο. Προκειμένου να αποφευχθούν συγκρούσεις και προκλήσεις, τα σκάφη γεωλογικής εξερεύνησης συνοδεύονται από τουρκικά πολεμικά σκάφη. Είναι προφανές ότι η Τουρκία επιδιώκει να δημιουργήσει μονοπώλιο στους ενεργειακούς πόρους στην ανατολική Μεσόγειο. Η Λιβύη πλούσια σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Άγκυρα υπό αυτήν την έννοια.

Η συμφωνία για την κοινή χρήση των θαλάσσιων ζωνών και των ηπειρωτικών ρευμάτων στην ανατολική Μεσόγειο που υπογράφηκε με τον Σάρατζ συγκεντρώνει τις λιβυκές και τουρκικές ζώνες, χωρίζοντας τις κυπριακές, αιγυπτιακές, ισραηλινές και ελληνικές ζώνες μεταξύ τους από την υπόλοιπη Μεσόγειο. Με αυτόν τον τρόπο η Τουρκία ζημιώνει τους ενεργειακούς ανταγωνιστές της στην περιοχή. Από τη στιγμή που υπογράφηκε η συμφωνία με τον Σάρατζ, στόχος της Τουρκίας είναι να διατηρήσει την επιρροή της τουλάχιστον στην Τρίπολη. Σε αυτήν την περίπτωση, η κυβέρνηση του Σάρατζ θα παραμείνει νόμιμη ως δομή εξουσίας που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ και, κατά συνέπεια, όλες οι συμφωνίες και τα μνημόνια που υπογράφει θα είναι αποτελεσματικά.

Προς το παρόν η Τουρκία παραμένει ο πιο παίκτης στη Λιβύη. Αν και ο Χαλίφα Χάφταρ έχει ισχυρούς προστάτες, η Τουρκία έγινε η πρώτη από τις ενδιαφερόμενες χώρες που δεν φοβήθηκαν να αναμειχθούν ανοιχτά στην εσωτερική σύγκρουση της Λιβύης στέλνοντας βοήθεια στον Σάρατζ με τη μορφή στρατιωτικού εξοπλισμού, στρατιωτών -χιλιάδες μισθοφόροι μαχητές απομακρύνθηκαν από το Idlib στη Συρία καθώς και επαγγελματίες στρατιώτες από τις τακτικές τουρκικές δυνάμεις

Οι στρατιωτικές αποτυχίες του Χάφταρ, εκτός από την προχωρημένη ηλικία του (76 ετών), θα μπορούσαν να ωθήσουν τους προστάτες του να γυρίσουν την πλάτη τους στο στρατάρχη και να βρουν αντικαταστάτη. Πρόσφατα, έγιναν ολοένα και περισσότερες συζητήσεις για τον Saif al-Islam Gaddafi, τον μεγαλύτερο γιο του σκοτωμένου ηγέτη της Λιβύης Μουαμάρ Καντάφι.

Πηγή: artinews.gr