Πηγή Δαούλα: Αντισυμβατική Πραγματικότητα

Συνέντευξη στην Άννα Παχή

Με αφορμή την συμμετοχή της στην έκθεση “New Beginning with Art” συνομιλήσαμε με την εικαστικό Πηγή Δαούλα και μπήκαμε για λίγο στον κόσμο της, έναν κόσμο γεμάτο χρώματα και φόρμες που γίνονται αυτό που θέλει ο καθένας μας ενώ εκφράζουν τις βαθύτερες ανάγκες και συναισθήματα. Απολαύστε την.

Δημιουργείτε με τις τεχνικές pouring και dripping. Μπορείτε να μας πείτε κάποια πράγματα σχετικά; Ποια τα χαρακτηριστικά τους, τι πιστεύετε πως εκφράζουν; 

Από νωρίς συνειδητοποίησα ότι με χαρακτηρίζει μια άλλη ματιά. Δεν αποδίδω εάν με περιορίσεις σε νόρμες και κανόνες. Έχω μια αχαλίνωτη φαντασία που απαιτεί  να εκφραστεί.

Η τεχνική αυτή, η τεχνική του Σταλαγμού ή Action Painting (Ζωγραφική της δράσης) ή dripping  είναι μία τεχνική που ο πίνακας είναι μια δράση, όχι μια αναπαραστατική δραστηριότητα.  Εξωτερικεύω τον εσωτερικό μου κόσμο και τα συναισθήματά μου μέσω των χρωμάτων αλλά με πιο αφηρημένο τρόπο, μ’ έναν τρόπο που μπορεί να εκφράζει πραγματικότητα ή και φαντασία.

Τα χρώματα στάζουν στον καμβά μου και μπλέκονται μεταξύ τους με ένα τρόπο χαοτικό και συνάμα εκρηκτικό.

H τεχνική του pouring είναι άλλη μία πολύ ιδιαίτερη τεχνική αφηρημένης ζωγραφικής που χρησιμοποιώ. Μπορείς να την κάνεις με οποιαδήποτε υγρά υλικά και στην κυριολεξία απλώς ρίχνεις τα χρώματα στον καμβά.
Σε περίπτωση που χρησιμοποιήσεις απλά ακρυλικά χρώματα θα χρειαστεί να προσθέσεις και ένα μέσο που να εμποδίζει την ανάμειξή τους, μιας και ο σκοπός είναι τα όμορφα σχέδια που δημιουργούνται. Τα χρώματα ρέουν και  εξαπλώνονται στον καμβά. Είναι πάντα μια έκπληξη τί σχέδιο πρόκειται να προκύψει από αυτή την ανάμειξη.

Έχετε πει ότι το έναυσμα για την τέχνη σας ήταν ο JacksonPollock. Τι σας τράβηξε στο abstract; Τι εκφράζετε εσείς μέσα από αυτό;

Ανέκαθεν είχα μεγάλη αδυναμία στην αφηρημένη Τέχνη. Μου αρέσει το αφηρημένο έργο, που ξυπνάει τη φαντασία, γεννάει εικόνες, και με κάνει να ονειρεύομαι….Ο αυτοσχεδιασμός και η χρήση μιας ελεύθερης φόρμας είναι ο αγαπημένος μου τρόπος ζωγραφικής, οπότε θα έλεγα ότι το κίνημα που μ’ εκφράζει περισσότερο είναι ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός.Μου αρέσει να περιγράφω την πραγματικότητα, όχι όμως μέσω της μίμησης ή της πιστής αναπαράστασης των εξωτερικών χαρακτηριστικών της, αλλά με έναν αντισυμβατικό και αφηρημένο τρόπο.  Ο ρόλος της τέχνης θα έπρεπε να είναι η ανάδειξη του πνευματικού χαρακτήρα της.  Θέλω οι πίνακές μου να συμπεριφέρονται χωρίς να είναι «υποχρεωμένοι να εξηγούν».

Η αφηρημένη τέχνη είναι εν πολλοίς παρεξηγημένη και συχνά απαξιωμένη. Γιατί νομίζετε πως συμβαίνει αυτό; Τι θα λέγατε σε κάποιον που θα τη χαρακτήριζε «μουτζούρα» στον καμβά;

Ο κάθε άνθρωπος έχει τη δικιά του αισθητική, που ίσως πηγάζει από τα βιώματά του.  Για τον κάθε ένα από εμάς το «όμορφο» έχει άλλο ορισμό. Η ομορφιά της αφηρημένης τέχνης είναι ότι εναπόκειται σε εμάς να της δώσουμε νόημα μέσω της δικής μας ερμηνείας. Σίγουρα, αν κοιτάξετε τον τίτλο κάποιου έργου τέχνης, μπορείτε να ρίξετε μια ματιά στο τι εννοούσε ο καλλιτέχνης, αλλά πολύ συχνά αυτό είναι τόσο σκοτεινό όσο ο ίδιος ο πίνακας.

Παρόλο που αυτή η υποκειμενική άποψη της αφηρημένης τέχνης προσφέρει ελευθερία ερμηνείας στον θεατή, είναι επίσης αυτό που ενοχλεί ορισμένους ανθρώπους. Θέλουν η τέχνη να είναι «κάτι» , οπότε όταν βλέπουν φαινομενικά τυχαίες γραμμές ή τέλεια σκιασμένα γεωμετρικά σχήματα βγαίνουν από τις νόρμες τους.

Αν κοιτάξετε το έργο του JacksonPollock, θα δείτε σχήματα, γραμμές και χρώματα, αλλά χωρίς καθορισμένα θέματα. Υπάρχουν στιγμές στη δουλειά του Pollock στην οποία το μάτι σου αρπάζει κάτι, αν και αυτό είναι απλά η ερμηνεία σου. Γι’ αυτό και είχε πει «Ο πίνακας έχει δική του ζωή. Προσπαθώ να την αφήσω να περάσει”

Αυτό που έχω να πω είναι ότι η ζωγραφική είναι αυτοαναγνώριση. Αν αφήσουμε τη φαντασία μας να βγει στην επιφάνεια θα μπορέσουμε να δούμε ότι ακόμα και αυτή η «μουτζούρα στον καμβά» κάτι έχει να μας πει…

Πείτε μας λίγα πράγματα για την έκθεση ‘New beginning with Art’ στην οποία συμμετέχετε. Πως ξεκίνησε, με ποιο στόχο; Πως αντέδρασε το κοινό, σε μια έκθεση εν μέσω πανδημίας;

Φτάνοντας στο τέλος της καραντίνας, αισθάνομαι πιο δυνατή, πιο πλήρης και πιο αποφασισμένη να κάνω τα όνειρά μου πραγματικότητα. Δεν άφησα τη πανδημία να μου καταστρέψει τα σχέδια ή τα όνειρα. Μία μικρή χρονική αναβολή μόνο επήλθε η οποία έγινε η αιτία και η αφορμή να δυναμώσω, να χτίσω με πιο δυνατά υλικά τις σχέσεις μου με τον κόσμο και κυρίως με τον εσωτερικό μου κόσμο! Το lockdown έχει επηρεάσει όλους τους τομείς της ζωής μας, και πολύ περισσότερο την τέχνη. Ο πολιτισμός μπήκε σε παύση. Τα θέατρα έκλεισαν, οι μουσικές σκηνές σίγησαν, οι εκθέσεις ζωγραφικής σταμάτησαν.Η έκθεση αυτή, ήταν για μένα, μια αρχή «επανένταξης» στην καθημερινότητά μας. Αυτό που παρατηρώ, συμμετέχοντας στην έκθεση, είναι πως ο κόσμος έχει την ανάγκη να βρεθεί με άλλους ανθρώπους που μοιράζονται την ίδια αγάπη για την τέχνη.  Πάντα, φυσικά, τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα και αποστάσεις, ο κόσμος μας αγκάλιασε και μας έδειξε, με την προσέλευσή του, ότι είναι δίπλα μας και μας στηρίζει.

Έχετε δηλώσει ότι οι αγαπημένοι σας ζωγράφοι είναι οι Jackson Pollock, Claude Monet, Hieronymus Bosch, Picasso. Κάθε ένας τους διαφέρει από τους άλλους. Πως σας επηρέασαν; (εάν σας επηρέασαν).

Ο καθένας είχε έναν ξεχωριστό τρόπο ζωγραφικής.  Έντονα χρώματα και σχήματα, παλ χρωματισμούς που αναδύουν ρομαντισμό,βαθιά διορατικότητα στις επιθυμίες της ανθρωπότητας και τους βαθύτερους φόβους… Αυτός, όμως που με επηρέασε περισσότερο είναι ο Jackson Pollock που ανέπτυξε ένα από τα πιο ριζοσπαστικά αφηρημένα στυλ στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης, αποσυνδέοντας τη γραμμή από το χρώμα, επαναπροσδιορίζοντας τις κατηγορίες σχεδίων και ζωγραφικής και βρίσκοντας νέα μέσα για να περιγράψουν τον εικονογραφικό χώρο.

«Όταν δημιουργώ κάτι, περισσότερο εκφράζω τα συναισθήματά μου παρά τ’ απεικονίζω». Εξηγήστε παρακαλώ αυτήν τη δήλωσή σας. Πως μπορεί κάτι να εκφραστεί –εικαστικά- χωρίς να απεικονιστεί;

Τα συναισθήματα , ο φόβος, η αγάπη, η χαρά , η επαφή με τους ανθρώπους.  Μια χειραψία, μια ζεστή αγκαλιά κι ένα ζεστό χαμόγελο.  Η αίσθηση της ελευθερίας είναι έννοιες τις οποίες δεν μπορείς να τις απεικονίσεις ουσιαστικά.Δημιουργία, φαντασία και συναίσθημα, αυτό είναι για μένα η ζωγραφική.  Να δημιουργώ κάτι και να δίνω στον άλλο τη δυνατότητα να το «αποκρυπτογραφήσει», να μπει στον εσωτερικό μου κόσμο και να προσπαθήσει να με καταλάβει.  Να βρει μέσα από την ένταση των χρωμάτων και των εικόνων το συναίσθημα που του βγάζουν.

Στα έργα σας κυριαρχεί το έντονο χρώμα. Γιατί;

Έντονα χρώματα, βουτιά στο υποσυνείδητο και απόλυτη ελευθερία έκφρασης είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τους πίνακές μου.Η συναισθηματική φόρτιση του χρώματος είναι μια από τις βασικότερες κινητήριες δυνάμεις μου, η έκφραση των συναισθημάτων μου μέσα από την επιλογή χρωμάτων και γραμμών.  Μπορείτε να δείτε αρκετά από τα έργα μου στον λογαριασμό μου στο Instagram (https://www.instagram.com/pigi_daoula/?hl=el) .

Η τέχνη τον καιρό της πανδημίας. Πως θα μπορούσε να βοηθήσει να ξεπεράσουμε μια τόσο δύσκολη κατάσταση;

Σίγουρα η πανδημία ήδη έχει επηρεάσει τα πάντα μέσα στα οποία και ο Πολιτισμός! Ο Πολιτισμός σε κάθε επίπεδο χτυπήθηκε και πιστεύω θα του μείνουν οι πληγές για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όμως σε όλο το διάστημα αυτό παρατηρώ πως επικρατεί καλλιτεχνική «δίψα» κρίνοντας πάντα από τον εαυτό μου.Κατά την περίοδο της καραντίνας η δημιουργικότητα εντάθηκε! Είναι κάτι το οποίο με ηρεμεί και βοηθάει το μυαλό μου να δραπετεύει απ΄ όλα αυτά που μας συμβαίνουν.  Πρέπει όλοι να βρίσκουμε τρόπους διαφυγής και εκτόνωσης.  Ας δούμε την τέχνη σαν μια μορφή ψυχοθεραπείας.  Θα μπορούσαμε να πούμε ότι “Η Τέχνη είναι το αντίδοτο της πανδημίας για έναν καλύτερο κόσμο!”

Το Διαβάσαμε Πηγή Δαούλα: Αντισυμβατική Πραγματικότητα