Ο οικονομικός πόλεμος της Δύσης μεταξύ της χρεοκοπίας της Ρωσίας και της μάχης ενάντια στο ψηφιακό γουάν

του Domenico Moro

Δεν είναι απλώς ένας πόλεμος με στρατιωτικά μέσα που διεξάγεται, μέσω της Ουκρανίας, μεταξύ Δύσης και Ρωσίας. Ο οικονομικός πόλεμος, όχι λιγότερο σημαντικός, συνεχίζεται επίσης. Τις τελευταίες ημέρες έχουν λάβει χώρα σημαντικά γεγονότα που αφορούν όχι μόνο τη Ρωσία αλλά και την Κίνα. Άλλωστε, η αντιπαράθεση, σε οικονομικό επίπεδο, αντιτίθεται κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα, η οποία, εκτός από στρατηγικός σύμμαχος της Ρωσίας, είναι και ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής των Ηνωμένων Πολιτειών για την οικονομική ηγεμονία του κόσμου.

Το πρώτο από αυτά τα νέα γεγονότα είναι η έναρξη του έκτου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, δύο θεμελιώδη μέτρα: τον αποκλεισμό του σημαντικότερου ρωσικού τραπεζικού ιδρύματος, της Sberbank, από το κύκλωμα Swift, το οποίο θα κάνει προβληματική η πληρωμή ρωσικών προϊόντων στο εξωτερικό και, κυρίως, το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Προφανώς, μετά από ένα μήνα αδιεξόδου, είναι επιτυχία για το δυτικό μέτωπο απέναντι στη Ρωσία, που κατάφερε να ανασυντεθεί παρά την αντίθεση της Ουγγαρίας στο εμπάργκο. Ωστόσο, οι κυρώσεις για το πετρέλαιο υπόκεινται σε όρια: η διακοπή των εισαγωγών στην ΕΕ θα πραγματοποιηθεί μόνο από τις αρχές του επόμενου έτους και θα αφορά μόνο το αργό πετρέλαιο που εισάγεται δια θαλάσσης, ενώ το αργό πετρέλαιο που εισάγεται μέσω του αγωγού Druzhba θα εξαιρεθεί από το εμπάργκο. Αυτό θα επιτρέψει στις μεσόγειες χώρες, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχική Δημοκρατία να συνεχίσουν να προμηθεύονται αργό πετρέλαιο μέχρι μια ημερομηνία που δεν έχει ακόμη καθοριστεί.

Όμως οι κυρώσεις, που αυξάνουν το κόστος παραγωγής στις ευρωπαϊκές χώρες, θα έχουν περιορισμένο αντίκτυπο στη Ρωσία. Στην πραγματικότητα, οι κυρώσεις αυξάνουν τη διεθνή τιμή ενός βαρελιού πετρελαίου, γεγονός που επιτρέπει στη Ρωσία να πραγματοποιήσει υψηλότερα έσοδα ακόμη και σε περίπτωση μείωσης του όγκου των εξαγωγών. Όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέσπισε το έκτο πακέτο κυρώσεων, η αύξηση της τιμής του βαρελιού πετρελαίου επιταχύνθηκε και έφτασε τα 125 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι Brent. Άλλωστε, το πετρέλαιο αυξάνεται κατά 75% σε έξι μήνες.

Σύμφωνα με το Bloomberg, το εμπάργκο πετρελαίου θα κόστιζε μόνο 10 δισεκατομμύρια δολάρια από τα συνολικά 270 δισεκατομμύρια δολάρια που αναμένει η ρωσική κυβέρνηση από την εξαγωγή ενεργειακών προϊόντων. Αλλά δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι μια τέτοια απώλεια εισοδήματος θα είναι αποτελεσματική: η Ρωσία μπορεί να αντισταθμίσει τις χαμένες εξαγωγές προς την ΕΕ ανακατευθύνοντάς τις σε άλλες χώρες. Πράγματι, η καθυστέρηση στην εφαρμογή του εμπάργκο δεν διευκολύνει μόνο την αναζήτηση νέων προμηθευτών από ευρωπαίους εισαγωγείς. Η Ρωσία μπορεί επομένως να αναζητήσει άλλες διεξόδους για τις εξαγωγές της. Συγκεκριμένα, οι ρωσικές εξαγωγές αργού πετρελαίου κατευθύνονται προς την Κίνα, την Ινδία και άλλες χώρες, οι οποίες αγοράζουν περισσότερο αργό πετρέλαιο από το συνηθισμένο τους τελευταίους μήνες. Δεν είναι τυχαίο ότι τον Μάιο οι ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο από τον Οκτώβριο του 2019, στα 5,09 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.

Το δεύτερο από αυτά τα νέα γεγονότα αφορά την πιθανή τεχνική αθέτηση του ρωσικού χρέους, λόγω της αδυναμίας της Ρωσίας να πληρώσει τόκους σε δολάρια. Η Ευρώπη πρόσθεσε επίσης στον κατάλογο των προσώπων και οργανισμών που υπόκεινται σε κυρώσεις το National Settlement Depository, το οποίο είναι ένα ρωσικό μη τραπεζικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα και ένα κεντρικό αποθετήριο τίτλων, μέσω του οποίου η Μόσχα είχε αποφασίσει να πληρώσει τόκους για το δημόσιο χρέος σε δολάρια. Επιπλέον, στις 25 Μαΐου, οι Ηνωμένες Πολιτείες άφησαν να λήξει χωρίς να ανανεώσουν την άδεια που μέχρι τώρα επέτρεπε στους Αμερικανούς επενδυτές – παρά τις κυρώσεις που απαγόρευαν τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές – να λαμβάνουν από τη Μόσχα πληρωμές τόκων, μερισμάτων ή κουπονιών για ομόλογα που κατείχε η ρωσική κεντρική τράπεζα. το Κρατικό Επενδυτικό Ταμείο ή το Υπουργείο Οικονομικών.

Αυτή είναι μια μεγάλη απώλεια εικόνας για τη Ρωσία, η οποία, μη πληρώνοντας τους τόκους του δημόσιου χρέους της, θα ήταν αθέτητη για πρώτη φορά από το 1917, όταν οι μπολσεβίκοι επαναστάτες αποφάσισαν να μην πληρώσουν τα χρέη που είχε συνάψει το τσαρικό κράτος. Στην πραγματικότητα, αυτή τη φορά το ρωσικό κράτος έχει τα χρήματα και τη θέληση να αποπληρώσει το χρέος, αλλά στην πραγματικότητα η ΕΕ και οι Ηνωμένες Πολιτείες το εμποδίζουν προσπαθώντας να αναγκάσουν το ρωσικό κράτος σε χρεοκοπία. Στην πράξη πρόκειται για «τεχνητό ελάττωμα», όπως επισημαίνουν οι ρωσικές αρχές.

Το τρίτο γεγονός που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η πρόταση που υποβλήθηκε πρόσφατα στο Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών από τρεις Ρεπουμπλικάνους γερουσιαστές, τους Tom Cotton, Marco Rubio και Mike Braun, να απαγορεύσουν στα μεγάλα καταστήματα εφαρμογών – ξεκινώντας από την Google και την Apple – να φιλοξενούν εφαρμογές για την πραγματοποίηση πληρωμών μέσω το κινεζικό ψηφιακό γουάν. Το προφανές κίνητρο σχετίζεται με την εθνική ασφάλεια, καθώς οι συντάκτες του νομοσχεδίου φοβούνται ότι το ψηφιακό σύστημα πληρωμών θα επιτρέψει στο Πεκίνο να κατασκοπεύει πολίτες των ΗΠΑ. Ο πραγματικός λόγος, ωστόσο, είναι κάτι άλλο: υπάρχουν φόβοι ότι το κινεζικό ψηφιακό νόμισμα θα μειώσει τον παγκόσμιο ρόλο του δολαρίου ΗΠΑ.

Αυτό αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την οικονομία των ΗΠΑ, καθώς μόνο μέσω της διαθεσιμότητας του παγκόσμιου εμπορίου και του αποθεματικού νομίσματος οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να στηρίξουν την οικονομία τους, χρηματοδοτώντας το διπλό χρέος τους, το εμπόριο και το δημόσιο. Επιπλέον, το ψηφιακό σύστημα γουάν μπορεί να είναι μια εναλλακτική λύση στο σύστημα Swift μέσω του οποίου διέρχονται διεθνείς συναλλαγές σε δολάρια. Θα εξαλείψει επίσης τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων σε πολιτικούς αντιπάλους, καθώς πολλές από αυτές τις κυρώσεις βασίζονται στον αποκλεισμό ρωσικών και άλλων χρηματοπιστωτικών οργανισμών από το σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων Swift. Ούτως ή άλλως, το ψηφιακό γουάν είναι επικίνδυνο για το δολάριο, επειδή μπορεί να γίνει νόμισμα αναφοράς εκτός Κίνας, ξεκινώντας από τις χώρες που εντάσσονται στο έργο του Silk Road και στη συνέχεια εισάγοντας στα δυτικά συστήματα πληρωμών ως εναλλακτική του Swift.

Η Κίνα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της χρήσης ψηφιακών νομισμάτων και συγκεντρώνει τεράστιο προβάδισμα έναντι των ΗΠΑ και της ΕΕ, καθώς το ψηφιακό δολάριο και το ευρώ βρίσκονται ακόμη στο στάδιο του σχεδιασμού. Για να έχουμε το ψηφιακό ευρώ, με την προϋπόθεση ότι θα υιοθετηθεί, θα χρειαστούν άλλα 4 με 5 χρόνια. Τον ίδιο χρόνο θα χρειαστεί και το ψηφιακό δολάριο, η υιοθέτηση του οποίου εξακολουθεί να αμφισβητείται από την Federal Reserve, την αμερικανική κεντρική τράπεζα, η οποία εξακολουθεί να είναι διχασμένη μεταξύ υποστηρικτών και αντιπάλων αυτής της πρωτοβουλίας.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, ωστόσο, θα μπορούσε να επιταχύνει την εκτόξευση του ψηφιακού δολαρίου, καθώς τονίζει την ανάγκη για συνεχείς συναλλαγματικούς πολέμους, κεντρικός στην οικονομική σύγκρουση κατά της Ρωσίας και, τελικά, της Κίνας. Πρόσφατα, η αντιπρόεδρος της Federal Reserve Lael Brainard δήλωσε σε ακρόαση στο Κογκρέσο ότι η έναρξη ενός “CBDC [ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας] μπορεί να βοηθήσει στην εξασφάλιση του κυρίαρχου ρόλου του δολαρίου” σε ότι “οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο που χρησιμοποιούν το δολάριο μπορούν να συνεχίσουν να το κάνουν για συναλλαγές στο ψηφιακό χρηματοπιστωτικό σύστημα».

Αυτά τα γεγονότα δείχνουν ξεκάθαρα ότι ο οικονομικός πόλεμος μεταξύ της Δύσης, αφενός, και της Ρωσίας και της Κίνας, από την άλλη, κλιμακώνεται και διαδραματίζεται σε μεγάλο βαθμό γύρω από τον παγκόσμιο ρόλο του δολαρίου. Η διατήρηση του δολαρίου ως παγκόσμιου νομίσματος είναι και μέσο και τέλος στον στρατιωτικό και οικονομικό πόλεμο ως ουσιαστικό στοιχείο της παγκόσμιας ηγεμονίας των ΗΠΑ. Η συνέχιση του πολέμου, με στόχο την αποδυνάμωση της Ρωσίας και, κατά συνέπεια, της Κίνας, επιτρέπει τη διατήρηση της πολιτικής και στρατιωτικής υπεροχής που επιτρέπει στις Ηνωμένες Πολιτείες να διατηρήσουν το δολάριο ως παγκόσμιο νόμισμα.

Σημείωση : [i] Alessandro Graziani, “Digital Yuan, βέτο στις ΗΠΑ στη χρήση της Google και της Apple Pay”, Il sole24ore, 3 Ιουνίου 2022.

Πηγή: euro-synergies.hautetfort.com/

Ακολουθήστε το Sahiel.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Το Διαβάσαμε Ο οικονομικός πόλεμος της Δύσης μεταξύ της χρεοκοπίας της Ρωσίας και της μάχης ενάντια στο ψηφιακό γουάν