Ο Βίλχεμ Ράϊχ για τον φασισμό

Ο Βίλχεμ Ράϊχ στο σημαντικότατο έργο του για τον φασισμό επιχείρησε να ερμηνεύσει την εμφάνιση του φασισμού εντός των πλαισίων της γενικής οικονομικής, πολιτικής και μαζικής ψυχολογικής κατάστασης της Γερμανίας. Η άνοδος του ναζισμού έχει ιστορική εξήγηση: η ήττα της Γερμανίας στον Α ‘ Παγκόσμιο Πόλεμο, η οικονομική κρίση του 1929, ο φόβος των Γερμανών καπιταλιστών
απέναντι στην ανερχόμενη εργατική τάξη, η σοσιαλδημοκρατία που απεδείχθη κατώτερη των περιστάσεων, όλα αυτά κατέστησαν τον ναζισμό μοναδική διέξοδο για το κατεστημένο. Πώς όμως ο Χίτλερ κατόρθωσε να κατακτήσει τις μάζες; Ναι μεν η βάση καθορίζει
το εποικοδόμημα, αλλά κι αυτό επηρεάζει την βάση μετατρεπόμενο σε υλική δύναμη. Η όποια ιδεολογία δεν αντανακλά μόνο την οικονομική διαδικασία, αλλά και ριζώνει στην ψυχική δομή του ανθρώπου, επιδρά δε στην κατάστασή του εξίσου με τον οικονομικό παράγοντα. Αυτήν την καταλυτική αλήθεια την αγνοούν σχεδόν όλοι όσοι ασχολούνται με το φαινόμενο της επικράτησης του φασισμού. Μιλούν για «χιτλερική ψύχωση», μια ερμηνεία εξίσου άστοχη με εκείνη των κομμουνιστών ότι η άνοδος του φασισμού είναι αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης ή της αμφιταλαντευόμενης πολιτικής της σοσιαλδημοκρατίας.
Ο φασισμός είναι ένα «συνονθύλευμα επαναστατικών αισθημάτων και αντιδραστικών αντιλήψεων». Η ναζιστική προπαγάνδα εξωραΐστηκε με επαναστατικές διακηρύξεις που προσέλκυαν τις μικροαστικές και τις προλεταριακές μάζες.Πριν από την άνοδό του στην εξουσία, ο ναζισμός «δρούσε επαναστατικά εναντίον του καπιταλισμού. Μετά την άνοδό του στην εξουσία, συμμάχησε μαζί του.

Στην καθαρή μορφή του είναι το άθροισμα όλων των ανορθολογικών αντιδράσεων του χαρακτήρα του μέσου
ανθρώπου. Η φασιστική νοοτροπία είναι εκείνη του απλού,καταπιεσμένου πνεύματος που δείχνει μια δίψα για εξουσία,
ενώ συγχρόνως εκδηλώνει εξεγερσιακές τάσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι οι φασίστες δικτάτορες προέρχονται από τους κύκλους της μετριοπαθούς και αντιδραστικής μικροαστικής τάξης».
Μακροπρόθεσμα, η μεσαία τάξη δεν μπορεί να γράψει Ιστορία διότι δεν κατέχει τα μέσα παραγωγής. Ωστόσο, δεν στερείται ταξικής συνείδησης: «Αν η μεσαία τάξη κάνει την εμφάνισή της στο ιστορικό προσκήνιο υπό την μορφή του φασισμού, αυτό οφείλεται περισσότερο στο συμφέρον της παρά στις αντιδραστικές αντιλήψεις ενός Χίτλερ ή ενός Γκαίρινγκ».

Ο φασισμός, όμως, δεν περιορίζεται στο να αγκαλιάζει μόνο την μεσαία τάξη. Προχωράει και στην αστικοποίηση των προλετάριων. Δεν δελεάζει την εργατική τάξη με το όνειρο της ισότητας, αλλά με το όνειρο της ξαφνικής προώθησής της στον παράδεισο των μεγαλοαστών και της υλικής ευμάρειας.Τόσο η οικογένεια όσο και το σχολείο κατασκευάζουν ανδρείκελα τα οποία έχουν ανάγκη να κατευθύνονται από ένα στιβαρό χέρι. Όσοι φοβούνται την ελευθερία είναι έτοιμοι να παραδοθούν σε έναν αρχηγό διότι αυτό τους παρέχει ασφάλεια. Ο φασισμός άγγιξε τις μύχιες χορδές καταπιεσμένων σεξουαλικά και ψυχολογικά ατόμων. Η απήχησή του οφείλεται αποκλειστικά στην χαρακτηροδομή των μαζών.
Σύμφωνα με τον Ράϊχ, τρεις είναι οι κύριοι άξονες της φασιστικής ιδεολογίας:

α) Η θεωρία της φυλής
Ο πυρήνας της ήταν η υπόσχεση ότι θα προστατευτεί η «καθαρότητα του αίματος». Ο καθένας υποφέρει ασυνείδητα από σεξουαλικό άγχος και έχει απωθημένες σεξουαλικές επιθυμίες. Η φασιστική ιδεολογία διαχωρίζει τους «καλούς» από τους «κακούς» κατά τέτοιον τρόπο ώστε οι άνθρωποι να αισθάνονται καθαρότεροι και πιό σίγουροι όταν ταυτίζονται με τον μύθο των Αρίων, συνδέοντας μάλιστα την μόλυνση,την αρρώστια και την σεξουαλικότητα με τους «κακούς»-τότε οι νέγροι και οι Εβραίοι γίνονται ο πλέον κατάλληλος στόχος στον οποίο μπορεί να εκτονωθεί το μίσος ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες σεξουαλικής και οικονομικής αθλιότητας.
Βασικά ο Ράϊχ παρουσίασε τον τρόπο με τον οποίο αποδόθηκαν στους Εβραίους τα πορνογραφικά βίτσια του Στράϊχερ (βλ. παρακάτω το κείμενο «Ο Ανορθολογισμός του Εθνικοσιαλισμού»).

β) Η ιδεολογία της οικογένειας 
Εκεί όπου παραδοσιακά η εξουσιαστική οικογένεια απαιτούσε την υπακοή των παιδιών στους γονείς, ενσταλάζοντας σε αυτά την αίσθηση του καθήκοντος, η φασιστική ιδεολογία συνέδεσε την οικογενειακή υπερηφάνεια με την εθνική και την φυλετική υπερηφάνεια. Στην πραγματικότητα, ο φασισμός χρησιμοποιεί τυπικά την εξουσιαστική υποταγή του παιδιού και την κατευθύνει προς τους δικούς του σκοπούς,απαιτώντας από εκείνους που συγκινησιακά βρίσκονται σε νηπιακή ηλικία μια μεγαλύτερη προσκόλληση στο κράτος απ’ ό,τι στην οικογένεια. Εφ’ όσον, λοιπόν, το απλό άτομο είναι σε τόσο μεγάλο βαθμό εξαρτημένο από το παντοδύναμο κράτος, όπως είναι εξαρτημένο από την παντοδύναμη μητέρα του, η δομή του υποτακτικού χαρακτήρα του το εμποδίζει να εξεγερθεί εναντίον του Φύρερ, ενώ η λανθάνουσα εχθρότητα διοχετεύεται εσωτερικά προς τα κάτω, στις κατώτερες
βαθμίδες της ιεραρχημένης εξουσίας, και εξωτερικά, στις αποκλεισμένες φυλές. Έτσι, με μια ευφυέστατη μέθοδο, ο
Χίτλερ μπόρεσε να εκμεταλλευθεί τόσο την καθήλωση στην
οικογένεια όσο και την εξέγερση εναντίον της οικογένειας.

γ) Η αντισεξουαλική πολιτική 
Ο Χίτλερ προσωποποίησε την ουσία όλων όσα επεδίωκε να εξαλείψει η σεξουαλική πολιτική του Ράϊχ. Υποσχέθηκε την υποταγή της γυναίκας στον άνδρα, την ενίσχυση της οικονομικής της εξάρτησης, την επιβολή σκληρών μέτρων εναντίον του κινήματος για τον έλεγχο των γεννήσεων και εναντίον των αμβλώσεων, καθώς επίσης και την απελευθέρωση των νεαρών Γερμανίδων από τα «έκφυλα νύχια» των Εβραίων.

Έτσι, σύμφωνα πάντα με τον Ράϊχ, ο φασισμός είχε ως βάση τους ματαιωμένους και διεστραμμένους οργασμικούς  πόθους, την βαθιά χαρακτηρολογική υποταγή και την έξαρση των χειρότερων στοιχείων της πατριαρχικής κοινωνίας.
Γράφει: «Ο φασισμός δεν είναι έργο ενός Χίτλερ ή ενός Μουσολίνι, αλλά η έκφραση της άλογης δομής του μαζικού ατόμου. […] Ο φασισμός δεν είναι πολιτικό κόμμα, είναι μια ορισμένη βιοθεωρία περί ανθρώπου, έρωτα και συνεργασίας, καθώς επίσης και μια τοποθέτηση απέναντι σε αυτά. […]
Οι φασιστικοί φορείς της πανούκλας διέβλεψαν την ανικανότητα
των ανθρώπινων μαζών για ελευθερία και την θεώρησαν απόλυτα δεδομένη βιολογικά. Εισήγαγαν στον κόσμο ανορθολογικές, παραπλανητικές ρατσιστικές θεωρίες, διαίρεσαν την ανθρωπότητα σε βιολογικά διαιωνιζόμενες φυλές υπανθρώπων και υπερανθρώπων, όσο δε πιο αρρωστημένοι και απατεώνες ήταν, έδιναν στον εαυτό τους τον βιολογικό τίτλο του “υπερανθρώπου”.

REICH WILHELM – Ο ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΚΑΙ Ο ΜΑΥΡΟΣ ΦΑΣΙΣΜΟΣ