‘Ιππος ή ιπποπόταμος

Χιλιάδες χρόνια τώρα ο άνθρωπος ιππεύει περήφανα τη Γη και επιτελεί τη βιβλική προτροπή απλωνόμενος, πληθυνόμενος και κατακυριεύοντας την. Έδρεψε αρχικά τους ώριμους καρπούς της, την έσπειρε μετά και τη θέρισε, την κατέσκαψε και την εκμεταλλεύτηκε, της άλλαξε την όψη και τα φώτα, τη σκέπασε με τα απόβλητά του και την έπνιξε στους καπνούς και τα άλλα του θανατηφόρα θυμιάματα. Σπιρουνίζοντας όλο αυτό το διάστημα αρχικά απαλά, στη συνέχεια πιο βίαια και τελικά με μανία το υποζύγιό του, αυτό που νόμιζε ότι ήταν ένα υπάκουο πανέμορφο άλογο.

Με τρόμο που παγώνει το αίμα του, ανακαλύπτει μόλις τώρα πως αυτό που σπιρούνιζε τόσο καιρό δεν ήταν άλογο, αλλά ένας, που και πολύ το άντεξε, ευέξαπτος ιπποπόταμος που έφτασε η ώρα να δείξει τον ακραίο καταστροφικό του χαρακτήρα.

Οι ελάχιστοι θλιβεροί απομείναντες αρνητές της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής μοιάζουν όλο και περισσότερο με εκείνους τους λίγους που ακόμα αρνούνται να πιστέψουν πως η Γη είναι σφαιρική, με εκείνους που δεν θέλουν να πιστέψουν όσα άπειρα, αδιαμφισβήτητα και εύκολα αντιληπτά είναι διαθέσιμα για να τους πείσουν περί της σφαιρικότητάς της -ή που, ίσως, έχουν λόγους να προπαγανδίζουν πως …«η Γη δεν είναι σφαιρική» και «μη πιστεύετε όσα σας λένε οι άλλοι». Είναι εκείνοι δηλαδή οι θλιβεροί, ξεροκέφαλοι και μοιραίοι που θεωρούν ακόμα πως ιππεύουν ένα υπάκουο άλογο που το σπιρουνίζουν όσο θέλουν, το πλαντάζουν στο τρέξιμο και θα συνεχίσουν να το κατευθύνουν όπου εκείνοι γουστάρουν. Κούνια που τους κούναγε: η ευέξαπτη καταστροφική φύση του ιπποπόταμου ξύπνησε, ρουθουνίζει και μουγκανίζει ήδη κάτω απ’ το καβάλο τους.

Είναι και οι άλλοι ανάμεσά μας, εκείνοι που έχουν λόγους να μιλούν απλά για …«προσαρμογή μας στην κλιματική αλλαγή» (στη μανία δηλαδή του ιπποπόταμου), επειδή έχουν λόγους να αποφεύγουν τον όρο «αποτροπή της κλιματικής αλλαγής» (ή κλιματικής κρίσης καλύτερα). Και αυτοί είναι στη χώρα μας πολλοί, πάρα πολλοί. Αυτή δε η χρήση του όρου «προσαρμογή» αντί του «αποτροπή» δεν είναι τυχαία. Και συμβαίνει να είναι η επίσημη, η εθνική μας ορολογία στην πιο προχωρημένη από μέρους μας γραμμή αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης: η αντιμετώπιση της ασθένειας με τη μορφή απάλυνσης των επιπλοκών της δηλαδή και όχι η επιδίωξη απάλειψης του γενεσιουργού της αιτίου. Γιατί αν θέλαμε αυτό το δεύτερο, θα έπρεπε πρώτα να ομολογήσουμε και μετά να διορθώσουμε άμεσα κάποια κρίσιμα λάθη που κάναμε, ιδίως όμως αυτά τα ακόμα χειρότερα που τώρα επιχειρούμε μετά ζήλου, ζητωκραυγών, φανών και λαμπάδων.

Η κλιματική κρίση είναι εξ αντικειμένου κρίση ιδιαίτερα απειλητική, κρίση δε όχι απλά οικολογική αλλά πολύπλευρη και προ πάντων ανθρωπιστική. Κρίση που στην κυριολεξία απειλεί την καθόλου ύπαρξή μας στον πλανήτη αυτόν, τον μόνο μας. Και είναι μία κρίση το κατ’ εξοχήν γενεσιουργό αίτιο της οποίας (το αίτιο της ασθένειας) το γνωρίζουμε καλά και δεν είναι άλλο παρά η συνεχιζόμενη ασταμάτητα άντληση και χρήση των ορυκτών καυσίμων. Και αντί για την καταπολέμηση αυτού του αιτίου, εμείς, εδώ, αναζητούμε τρόπους «προσαρμογής» μας στα συμπτώματά του, γιατί θεωρούμε το αίτιο ως μη καταπολεμήσιμο. Γιατί, δυστυχώς, επιλέξαμε να συνταχθούμε με τους πετρελαϊκούς κολοσσούς στην καλλιέργεια και αναπαραγωγή του θανατηφόρου αιτίου της κλιματικής κρίσης. Και όταν λέω εμείς εδώ, εννοώ το σύνολο σχεδόν του πολιτικού μας κόσμου αλλά και των πολιτών που ξεχνούν ή παραβλέπουν την κλιματική κρίση (τον αλογοτσιμπημένο ιπποπόταμο πάνω στον οποίο κάθονται) προκειμένου να βυθιστούν στις εξορυκτικές τους ονειρώξεις. Νομίζοντας πως αυτές οι δεύτερες τους αφορούν άμεσα ενώ η πρώτη αφορά άλλους και πως μεταξύ των δύο δεν υπάρχει καμία συνάφεια.

Να δε που διαβάζουμε, χαμένο ανάμεσα σε πολλά άλλα, σε μια γραμμή μόνο στο σχετικό φάκελο με τα προγραμματιζόμενα που χθες παρέλαβε από τον πρωθυπουργό ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αυτά τα ίδια όλα κι’ όλα τα συνθηματικά και ανεκπλήρωτα που ακούγαμε και από τους προηγούμενους αρμόδιους: «Προστασία περιβάλλοντος, προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και βιώσιμη ανάπτυξη»:

Φέξτε μας γιατί γλιστράμε και πάψτε να μας κοροϊδεύετε με τα φαρισαϊκά σας περί προσπαθειών για την «προσαρμογή μας στην κλιματική αλλαγή», ίσως με βιώσιμη ανάπτυξη ζεύγους κλιματιστικών πτερύγων στις ωμοπλάτες μας.

Του Σαράντη Δημητριάδη, ομότιμου καθηγητή Γεωλογίας ΑΠΘ