Η δολοφονία του συντηρητικού ακτιβιστή Τσάρλι Κερκ σημειώθηκε μετά από μια δραματική αύξηση απειλών και επιθέσεων εναντίον αξιωματούχων. Οι ειδικοί προειδοποιούν για έναν «φαύλο κύκλο» πολιτικής βίας σε μία χώρα έντονα διχασμένη που θρηνεί ήδη 21 θύματα πολιτικής βίας από τον Ιανουάριο
Ένα μακάβριο τελετουργικό επαναλαμβάνεται πλέον στην πολιτική ζωή των ΗΠΑ: λαμβάνει χώρα μια βίαιη επίθεση εναντίον μιας πολιτικής προσωπικότητας, ακολουθούν καταδίκες, εκκλήσεις για ενδοσκόπηση και πάντα η υπόσχεση ότι θα αποτραπεί κάτι παρόμοιο. Και μετά συμβαίνει ξανά.
Την Τετάρτη (10/9), η ρουτίνα επαναλήφθηκε. Ο Τσάρλι Κερκ είναι νεκρός και το έθνος αντιμετωπίζει ξανά την ανάφλεξη της ένοπλης βίας και της τοξικής πολιτικής. Το κίνητρο του δράστη δεν έχει επιβεβαιωθεί, αλλά η πράξη φέρει τα χαρακτηριστικά μιας πολιτικά υποκινούμενης δολοφονίας – και οι άνθρωποι τόσο στην αριστερά όσο και στη δεξιά το αντιμετώπισαν αμέσως με αυτόν τον τρόπο.
«Οι δημοκρατικές κοινωνίες θα έχουν πάντα πολιτικές διαφωνίες, αλλά δεν πρέπει ποτέ να επιτρέψουμε στην Αμερική να γίνει μια χώρα που αντιμετωπίζει αυτές τις διαφωνίες με βία», δήλωσε η Δημοκρατική πρώην βουλευτής Γκάμπι Γκίφορντς σε δήλωσή της λίγο μετά τον πυροβολισμό του Κερκ, του 31χρονου συντηρητικού ακτιβιστή και στενού συμμάχου του Τραμπ στη Γιούτα.
Η ίδια η Γκίφορντς πυροβολήθηκε στο κεφάλι από έναν ένοπλο το 2011. Στα 14 χρόνια που έχουν περάσει από τότε, οι επιθέσεις και οι απειλές εναντίον πολιτικών προσωπικοτήτων έχουν αυξηθεί. Μόλις πριν από τρεις μήνες, ένας μασκοφόρος ένοπλος πυροβόλησε δύο βουλευτές της Μινεσότα, σκοτώνοντας τον έναν. Δύο μήνες πριν από αυτό, ένας εμπρηστής έβαλε φωτιά στην έπαυλη του κυβερνήτη της Πενσιλβάνια, ενώ ο Δημοκρατικός κυβερνήτης Τζος Σαπίρο και η οικογένειά του κοιμόντουσαν μέσα.
Τον Αύγουστο, ένας ένοπλος που είχε εμμονή με θεωρίες συνωμοσίας για την COVID-19 πυροβόλησε τα κεντρικά γραφεία των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων στην Ατλάντα, σκοτώνοντας έναν αστυνομικό.
Είναι το δεύτερο συνεχόμενο καλοκαίρι που έχει αμαυρωθεί από πολιτική βία. Πέρυσι, εν μέσω της προεκλογικής εκστρατείας, ο Τραμπ έγινε δύο φορές στόχος σε σοβαρές απόπειρες δολοφονίας πέρυσι. Στη μία, ο δράστης σκοτώθηκε από τις αρχές δευτερόλεπτα αφότου πυροβόλησε. Στην άλλη, ένας άνδρας συνελήφθη να κουβαλάει ένα τουφέκι και ένα σκόπευτρο κοντά σε ένα γκολφ κλαμπ στο Παλμ Μπιτς όπου έπαιζε ο Τραμπ. Η δίκη του ξεκίνησε αυτή την εβδομάδα. Εκτός από αυτές, δύο πρόσφατες επιθέσεις υψηλού προφίλ από δεξιούς συνωμοσιολόγους συγκλόνισαν φέτος τους νομοθέτες και τους κυβερνητικούς υπαλλήλους σε όλη τη χώρα.
Μετά την θαυματουργή ανάρρωσή της από τους πυροβολισμούς , η Γκίφορντς έχει κάνει τις ίδιες αδιάφορες εκκλήσεις για την αποφυγή του βίαιου εξτρεμισμού. Μίλησε μετά τις απόπειρες δολοφονίας του Τραμπ και μετά τους πυροβολισμούς στη Μινεσότα. Όπως επίσης μετά τη λεηλασία το Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου του 2021 και μετά τον καταιγισμό σφαιρών εναντίον Ρεπουμπλικανών του Κογκρέσου το 2017, που αραλίγο να σκοτώσει τον βουλευτή , Στιβ Σκαλίζ.
Κάθε φορά, εκλιπαρεί τους Αμερικανούς να αγκαλιάσουν την καλύτερη φύση τους και να δώσουν τις πολιτικές τους μάχες με λόγια, όχι με σφαίρες. Κάθε φορά, η έκκλησή της πέφτει στο κενό. «Αυτό το καλοκαίρι, η Αμερική έχει δει πολλαπλές δολοφονίες με πολιτικά κίνητρα – πρώτα ενός Δημοκρατικού νομοθέτη, τώρα ενός Ρεπουμπλικάνου ακτιβιστή – επειδή επικίνδυνοι άνθρωποι παίρνουν τα όπλα για να εκφράσουν τις διαφωνίες τους», δήλωσε η Γκίφορντς την Τετάρτη. «Και τα δύο κόμματα έχουν στοχοποιηθεί και και τα δύο κόμματα μοιράζονται ένα ηθικό και πατριωτικό καθήκον να αναλάβουν ουσιαστική δράση για να σταματήσουν τα εγκλήματα με όπλα από το να θρηνούν περισσότερες ζωές».
Και οι δικαστές στο στόχαστρο
Σχεδόν κάθε δημόσιος αξιωματούχος αισθάνεται τη νέα πραγματικότητα – όχι μόνο οι εκλεγμένοι πολιτικοί όπως ο Τραμπ ή η Γκίφορντς, ή οι ακτιβιστές όπως ο Κερκ. Και οι δικαστές έχουν δεχθεί απειλές θανάτου, επιθέσεις «swatting» (δημιουργία μιας ψευδούς έκτακτης ανάγκης με ψευδή γεγονότα και ενεργοποίηση των αστυνομικών αρχών εναντίον ενός θύματος – στόχου) και άλλες παρενοχλήσεις. Ο δικαστής Μπρετ Κάβανο έγινε στόχος απόπειρας δολοφονίας το 2022. Νωρίτερα φέτος, ορισμένοι δικαστές κατώτερων δικαστηρίων καταδίκασαν τη σκληρή ρητορική που έχει στρέψει ο Λευκός Οίκος προς το μέρος τους, λέγοντας ότι οι λεκτικές επιθέσεις υποδαυλίζουν απειλές σωματικής βίας. Ο δικαστής Κετάντζι Μπράουν Τζάκσον καταδίκασε επίσης την εκφοβιστική ρητορική.
Οι απειλές, και σε ορισμένες περιπτώσεις οι πραγματικές επιθέσεις φθάνουν συχνά ως ψίθυροι στην Ουάσινγκτον, δείγμα μιας πολιτικής πραγματικότητας που χαρακτηρίζεται από τοξικότητα και ένα αυξανόμενο αίσθημα δυσπιστίας προς τους κυβερνητικούς θεσμούς. Οι νομοθέτες, που συχνά δέχονται αυτές τις απειλές, την έχουν περιγράψει ως μια νέα και ολοένα και πιο σκοτεινή κανονικότητα. Αλλά ακόμη και σε αυτό το πλαίσιο, η δολοφονία του Κερκ σόκαρε το Καπιτώλιο.
«Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για πολιτική βία στη χώρα μας», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Σκαλίζ, ο οποίος παραλίγο να αιμορραγήσει σε ένα γήπεδο μπέιζμπολ από πυροβολισμό ενός ενόπλου στο ισχίο του πριν από μια δεκαετία. Πρόσθεσε ένα γνωστό ρεφρέν: «Πρέπει να τελειώσει».
Η δολοφονία του Κερκ είναι μια κρίσιμη στιγμή σε μια έξαρση πολιτικής βίας στις ΗΠΑ, μια στιγμή που ορισμένοι ειδικοί φοβούνται ότι θα πυροδοτήσει σκοτεινά ένστικτα σε μια ήδη διαλυμένη χώρα και θα εμπνεύσει περισσότερη πολιτική αναταραχή. «Αυτό το γεγονός είναι τρομακτικό, ανησυχητικό, αλλά όχι απαραίτητα εκπληκτικό», δήλωσε ο Μάικ Τζένσεν, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, το οποίο παρακολουθεί τέτοια βία σε μια βάση δεδομένων για την τρομοκρατία από το 1970.
Τους πρώτους έξι μήνες του έτους, οι ΗΠΑ βίωσαν περίπου 150 πολιτικά υποκινούμενες επιθέσεις – σχεδόν διπλάσιες από ό,τι την ίδια περίοδο πέρυσι, δήλωσε ο Τζένσεν. «Νομίζω ότι βρισκόμαστε σε ένα πολύ, πολύ επικίνδυνο σημείο αυτή τη στιγμή που θα μπορούσε εύκολα να κλιμακωθεί σε πιο εκτεταμένες πολιτικές αναταραχές αν δεν τις ελέγξουμε», δήλωσε ο Τζένσεν. «Αυτό θα μπορούσε σίγουρα να χρησιμεύσει ως ένα είδος σημείου ανάφλεξης που θα εμπνεύσει περισσότερες από αυτές».
Το «εκρηκτικό κοκτέιλ» που οδηγεί στη βία
Οι ειδικοί στην εγχώρια τρομοκρατία αναφέρουν μια σύγκλιση παραγόντων για την αυξημένη βία στις ΗΠΑ: οικονομική ανασφάλεια, άγχος για τις μεταβαλλόμενες φυλετικές και εθνοτικές δημογραφικές τάσεις και τον ολοένα και πιο εμπρηστικό τόνο του πολιτικού λόγου. Οι παραδοσιακές ιδεολογικές διαιρέσεις – που κάποτε επικεντρώνονταν σε πολιτικές διαφωνίες – έχουν μεταμορφωθεί σε μια βαθύτερη, πιο προσωπική εχθρότητα. Αυτός ο θυμός μεγεθύνεται από τα σόσιαλ μίντια, τις θεωρίες συνωμοσίας που εύκολα αναπαράγονται και τα προσωπικά παράπονα.
Το Reuters εντόπισε πέρυσι τουλάχιστον 300 περιπτώσεις πολιτικής βίας στις ΗΠΑ μεταξύ της επίθεσης στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021 και των προεδρικών εκλογών του 2024, σηματοδοτώντας την πιο σημαντική και παρατεταμένη αύξηση τέτοιας βίας από τη δεκαετία του 1970.
«Η ακραία πολιτική βία γίνεται ολοένα και περισσότερο ο κανόνας στη χώρα μας και η δολοφονία του Τσάρλι Κερκ είναι ενδεικτική ενός πολύ μεγαλύτερου και πιο διαδεδομένου ζητήματος: οι πράξεις βίας γίνονται όλο και πιο συχνές, ακόμη και χωρίς σαφή ιδεολογία ή κίνητρο», δήλωσε ο Τζον Λιούις, ερευνητής στο Πρόγραμμα για τον Εξτρεμισμό στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσινγκτον.
«Υπάρχει πραγματικά μια ανησυχία για το πώς θα μοιάζει η αντίδραση σε κάτι τέτοιο».
Άλλοι ειδικοί που μελετούν την πολιτική βία συμφώνησαν. «Οι άνθρωποι διστάζουν να εμπλακούν πρώτοι σε βία, αλλά είναι πολύ πιο πρόθυμοι να εμπλακούν σε βία ως αντίποινα», δήλωσε η Λιλιάνα Μέισον, καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς. «Κανείς δεν θέλει να είναι αυτός που θα την ξεκινήσει, αλλά πολλοί άνθρωποι θέλουν να είναι σε θέση να την ολοκληρώσουν».
Ο Κερκ, στενός σύμμαχος του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και ιδρυτής της συντηρητικής φοιτητικής ομάδας Turning Point USA, απευθυνόταν σε ένα πλήθος περίπου 3.000 ατόμων σε εξωτερικό χώρο στο Πανεπιστήμιο Γιούτα Βάλεϊ όταν ακούστηκε ένας πυροβολισμός, με αποτέλεσμα να πέσει από την καρέκλα του και οι παρευρισκόμενοι να φύγουν πανικόβλητοι.
Οι αρχές δεν είχαν ακόμη συλλάβει κάποιον ύποπτο μέχρι το απόγευμα της Πέμπτης. Το FBI κυκλοφόρησε εικόνες που προφανώς τραβήχτηκαν από κάμερες ασφαλείας και έδειχναν έναν ύποπτο να φοράει μια μαύρη μπλούζα, μαύρα γυαλιά ηλίου και ένα σκούρο καπέλο του μπέιζμπολ. Ο Κερκ, 31 ετών, ήταν πρωτοπόρος στο συντηρητικό κίνημα και αξιοποίησε τη δύναμη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για να προσελκύσει εκατομμύρια νέους Αμερικανούς στη βάση MAGA του Τραμπ.
«Κανείς δεν κατάλαβε ή δεν είχε την αιχμαλωτίσει την καρδιά της νεολαίας στις Ηνωμένες Πολιτείες καλύτερα από τον Τσάρλι», δήλωσε ο Τραμπ σε μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανακοινώνοντας τον θάνατό του. Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Μάικ Τζόνσον, δήλωσε στο CNN ότι υπήρξε «τσουνάμι» βουλευτών που ζητούσαν ισχυρότερη ασφάλεια μετά τη δολοφονία του Κερκ.
21 θύματα πολιτικής βίας από τον Ιανουάριο
Από τον Ιανουάριο, τουλάχιστον 21 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σε περιστατικά πολιτικής βίας, 14 εκ των οποίων σε επίθεση στη Νέα Ορλεάνη από έναν τζιχαντιστή που δήλωνε πίστη στο Ισλαμικό Κράτος νωρίς την Πρωτοχρονιά. Τον Μάιο, ένας φιλοπαλαιστίνιος ακτιβιστής δολοφόνησε δύο υπαλλήλους της ισραηλινής πρεσβείας στην Ουάσινγκτον και είπε στην αστυνομία μετά τη σύλληψή του: «Το έκανα για τη Γάζα», σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα.
Τον Ιούλιο, μια ομάδα τουλάχιστον 11 μαχητών με μαύρα ρούχα στρατιωτικού τύπου επιτέθηκε σε κέντρο κράτησης μεταναστών στο Τέξας, δήλωσε το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Η ομάδα πυροδότησε πυροτεχνήματα, έγραψε με σπρέι «προδότης» και «ICE Pig» σε οχήματα και πυροβόλησε έναν αστυνομικό που ανταποκρίθηκε στο λαιμό, τραυματίζοντάς τον, ενώ ένας άλλος άνοιξε πυρ εναντίον των φρουρών κράτησης, δήλωσε το FBI.
Μετά την επιστροφή του στο αξίωμα, ο Τραμπ έχει περιορίσει τις προσπάθειες αντιμετώπισης του εγχώριου εξτρεμισμού, ανακατευθύνοντας τους πόρους προς την επιβολή της νομοθεσίας για τη μετανάστευση και αναφέροντας τα νότια σύνορα ως την κορυφαία απειλή για την ασφάλεια. Ο Τζένσεν, ερευνητής του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ που παρακολουθεί τη βία για την Εθνική Κοινοπραξία για τη Μελέτη της Τρομοκρατίας και τις Αντιδράσεις στην Τρομοκρατία, δήλωσε ότι το μέλλον φαίνεται ζοφερό.
«Αυτή είναι μια κυβέρνηση που, είτε συμφωνείτε με αυτήν είτε όχι, έχει κάνει βαθιές αλλαγές σε αυτή τη χώρα στους οκτώ μήνες που βρίσκεται στο αξίωμα», είπε. «Κάποιοι το λατρεύουν, κάποιοι το μισούν. Οι άνθρωποι που το μισούν αρχίζουν να συμπεριφέρονται άσχημα. Οι άνθρωποι που το αγαπούν θα συμπεριφέρονται άσχημα εναντίον εκείνων που το μισούν, και αυτό γίνεται ένας φαύλος κύκλος που θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε κάτι πραγματικά, πραγματικά κακό.»
Κοινοποιήστε: