Γεωστρατηγική Ανάλυση: Πού στοχεύει ο Ερντογάν και πώς οφείλει να απαντήσει η Ελλάς!

Η τουρκική πολιτική των τελευταίων δεκαετιών χαρακτηρίζεται από προγραμματισμό, συνέπεια, προσήλωση και επίσης από συμβολισμούς. Τη μέθοδο αυτή ακολουθεί και ο νυν πρόεδρος της Τουρκίας, κυρίως για να προσδώσει στις ενέργειές του συμβολικό χαρακτήρα και έτσι να επιτύχει ευκολότερα την ευρύτερη αποδοχή των τουρκικών μαζών. Η 24η Ιουλίου έχει επιλεγεί από τον Ερντογάν για την έναρξη λειτουργίας της Αγίας Σοφίας ως τζαμί, καθώς επίσης και ημέρα απόπλου του πλοίου ερευνών Oruc-Reis για έρευνες στην ψευδο-τουρκική ΑΟΖ.

Η πλέον σημαντική ημερομηνία στην ιστορία της Τουρκίας είναι η 24η Ιουλίου. Στις 24 Ιουλίου 1923, υπεγράφη η συνθήκη της Λωζάνης. Με τη συνθήκη της Λωζάνης, σημειώθηκε το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και του Σουλτάνου και σχηματίστηκε το σύγχρονο κοσμικό κράτος της Τουρκίας με ιδρυτή του τον Κεμάλ Ατατούρκ. Καθορίστηκαν τα σύνορά του, τόσο με την Ελλάδα, αλλά και με τις περιοχές των κούρδων και τις άλλες χώρες.

Όσον αφορά την Ελλάδα, με τη συνθήκη της Λωζάνης χαράχθηκε η οριογραμμή ανάμεσα στα δύο κράτη κατά μήκος του Έβρου. Συμφωνήθηκε η ανταλλαγή πληθυσμών, με εξαίρεση αφενός τους Έλληνες κατοίκους της Πόλης, της Ίμβρου και της Τένεδου, και αφετέρου τους μουσουλμάνους της Δυτικής Θράκης.

Επίσης επικυρώθηκε η ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου, στη Λήμνο, στη Σαμοθράκη, στη Λέσβο, στη Χίο, στη Σάμο και στην Ικαρία, καθώς και σε όλα τα νησιά και νησίδες του ΒΑ Αιγαίου που δεν κατονομάζονται από τη Συνθήκη, αλλά βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη των τριών ναυτικών μιλίων από τις μικρασιατικές ακτές, με εξαίρεση την Ίμβρο, την Τένεδο και τις Λαγούσες νήσους, οι οποίες δόθηκαν στην Τουρκία.

Τέλος, η Τουρκία παραχώρησε τα Δωδεκάνησα στην Ιταλία (αυτή με τη σειρά της τα μεταβίβασε το 1947 στην Ελλάδα), αναγνώρισε τη βρετανική κυριαρχία στην Κύπρο και παραιτήθηκε από όλα τα χερσαία και νησιωτικά εδάφη που παρέμεναν εκτός της τουρκικής επικράτειας.

Η συνθήκη της Λωζάνης δεν αναφέρει πουθενά χρονική διάρκεια ισχύος, δεν έχει δηλαδή ημερομηνία λήξεως όπως και καμία άλλη συνθήκη, ιδιαίτερα αφού καθορίζει τα σύνορα κρατών και επομένως έχει αυξημένη ισχύ. Η μόνη περίπτωση για να μην ισχύει η συνθήκη της Λωζάνης είναι να αντικατασταθεί από μια νεότερη συνθήκη, ως συνέπεια αναθεώρησης των διακρατικών συνόρων μετά από ένοπλη σύγκρουση. Έτσι δεν υφίσταται δικαιολογία για τον Ερντογάν να επικαλείται αναθεώρησή της, καθόσον παρά τις όποιες αναταραχές στην Συρία και στο Ιράκ, τα σύνορα της Τουρκίας με αυτές δεν έχουν μεταβληθεί και χάρη στη συνθήκη της Λωζάνης, το «νέο τουρκικό κράτος» παραμένει ασφαλές από τυχόν διασπαστικές τάσεις, με τον κουρδικό πληθυσμό διασπασμένο και δίχως επίσημη κρατική υπόσταση.

Κάθε προσπάθεια αναθεώρησης της συνθήκης θα σήμαινε ανακατατάξεις στον Έβρο, στο Αιγαίο, στη Συρία, στο Ιράκ, στην περιοχή των κούρδων και ακόμη στην Αρμενία και σε όλη την ευρύτερη περιοχή. Και αυτό ο Ερτογάν το ξέρει καλά, ξέρει μέχρι που μπορεί να απλώσει το χέρι του χωρίς να του το κόψουν, μέσα από τις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και την Ρωσία, μετά τις εξελίξεις στη Συρία και τη Λιβύη.Επίσης σημαντικός παράγοντας που παρεμποδίζει τις όποιες επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας, είναι η στάση των άλλων μεγάλων αραβικών/μουσουλμανικών κρατών όπως η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία. Κατόπιν των ανωτέρω εκτιμώ ότι δεν είναι προς όφελος της Τουρκίας η οποιαδήποτε γενικευμένη σύγκρουση, ιδιαίτερα μάλιστα με την Ελλάδα, με σκοπό την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης.

Όσον αφορά τη λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τζαμί στις 24 Ιουλίου, η κίνηση αυτή κυρίως αποβλέπει στην ενίσχυση του Ερντογάν στο εσωτερικό, στην ενδυνάμωση του ρόλου του Ισλάμ μέσα στην κατά τα άλλα υποτιθέμενη κοσμική Τουρκία και στην ανάδειξη του Ερντογάν σαν σύγχρονο πανίσχυρο σουλτάνο, με έδρα του το σύγχρονο Λευκό Παλάτι που έχτισε στην Άγκυρα. Έτσι η Τουρκία δεν θα είναι πλέον στη δύση και θα κοιτά προς την ανατολή, αλλά θα είναι στην ανατολή και θα κοιτά προς τη δύση. Σε αυτό είναι αντίθετη η κεμαλική πλευρά της Τουρκίας, αλλά μετά το «βολικό» πραξικόπημα του 2016 και τις μαζικές κατ’ ελάχιστο φυλακίσεις των «φιλοδυτικών κεμαλιστών», αυτή η πλευρά έχει αποδυναμωθεί σημαντικά.

Τέλος, ο εκτιμώμενος προαναγγελθείς απόπλους του Oruc-Reis από την Αττάλεια, σηματοδοτεί την έναρξη της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο, την μονόπλευρη και de facto ανακήρυξη της τουρκικής ΑΟΖ και την τοποθέτησή της τουρκίας στη θέση ισχυρού τοποτηρητή με τον οποίο πρέπει αποκλειστικά να συνομιλούν οι δυτικές εταιρείες ενέργειας. Μέχρι τώρα οι αντιδράσεις της δύσης ευνοούν ή δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να παρεμποδίσουν τις ενέργειες του Ερντογάν. Η Γερμανία είναι σταθερή υποστηρίκτρια της Τουρκίας, οι πρόσφατες αμυντικές συνομιλίες μας με την Γαλλία δεν είχαν αποτέλεσμα, οι ΗΠΑ λένε όπως πάντα «βρείτε τα» και η Ρωσία κοιτάει να εκμεταλλευθεί τις εξελίξεις προς όφελός της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση στρέφει το βλέμμα της αλλού και εστιάζει στα οικονομικά μέτρα λόγω κορωνοιού, αδιαφορώντας για τον δεύτερο πυλώνα της ΕΕ, τον πυλώνα της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτική Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ).

Βασικός στόχος του Ερτογάν στην παρούσα κρίση (γιατί όταν έχουν συγχρόνως και στην ίδια περιοχή αναπτυχθεί πέραν από περίπτωση άσκησης οι δύο στόλοι, μόνο για κρίση μπορούμε να μιλάμε), εκτιμάται ότι είναι το ελληνικό αγκάθι στην τουρκική ενεργειακή πολιτική, το σύμπλεγμα της Μεγίστης με το Καστελόριζο, το οποίο σύμφωνα με τους τούρκους είναι δίπλα στην Τουρκία και πολύ μακριά από την Ελλάδα, καθώς επίσης είναι πολύ μικρό οπότε έχει μειωμένη ή μηδενική ΑΟΖ, καταπατώντας προκλητικά το Δίκαιο της Θάλασσας. Οτιδήποτε άλλο, ιδιαίτερα στον Έβρο, εκτιμάται ότι θα αποτελεί παραπλάνηση. Η Ελλάδα πρέπει να δείξει ενεργά την αποφασιστικότητά της και τη δύναμή της. Δεν πρόκειται για μερικά στρέμματα γης, πρόκειται για σημαντικό ελληνικό νησί που οριοθετεί ουσιαστικά την ελληνική ΑΟΖ και αποκλείει τους τούρκους από τα ενεργειακά κοιτάσματα.

Στην παρούσα φάση χρειάζεται σύνεση και προσοχή, αλλά κυρίως πατριωτισμός, αποφασιστικότητα, προσήλωση και όχι ενδοτικότητα σε πιέσεις είτε από την Τουρκία είτε από χώρες της δύσης. Προέχει η Πατρίδα και όχι τα όποια συμφέροντα ή η αποφυγή τοπικής σύγκρουσης. Όσον αφορά την περίπτωση χρήσης των όπλων, η Τουρκία στη Συρία και στη Λιβύη έχει δείξει ότι δεν την απασχολούν μερικές μικρές απώλειες. Στην περίπτωση πολεμικών πλοίων δεν μπορούμε να μιλάμε για μέγεθος απωλειών, αλλά πρέπει να δείξουμε ότι είμαστε ικανοί να επιφέρουμε τέτοιο αποφασιστικό πλήγμα (δεν μιλάμε για ένα ή δυο πλοία) που να αναγκαστεί να διαγράψει απ’ ευθείας η Τουρκία τον όποιο ναυτικό της προσανατολισμό. Οι ένοπλες δυνάμεις μας σίγουρα έχουν αυτή την δυνατότητα. Απομένει μόνο η πολιτική βούληση.

Η πολύχρονη ατολμία και η εξυπηρέτηση ξένων συμφερόντων, έχουν δώσει το δικαίωμα στην Τουρκία για διεκδικήσεις πέραν των διεθνών νόμων, πέραν της ηθικής, πέραν της λογικής. Στην παρούσα φάση κανένας και ιδίως η πολιτική ηγεσία, δεν πρέπει να νομίζει ότι υπάρχει περιθώριο για υπαναχώρηση, για αποφυγή αντιπαράθεσης, για παραχώρηση εδάφους ή νήσου. Η επικράτησή μας και η εξασφάλιση κατ’ ελάχιστον της εθνικής μας κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων είναι επιτακτική. Μέσα στα πλοία μας, στις μονάδες του Στρατού και της Αεροπορίας, δεν είναι νεοδημοκράτες, συριζαίοι, αριστεροί ή δεξιοί. Είναι ΕΛΛΗΝΕΣ για την ΠΑΤΡΙΔΑ, έτοιμοι αν χρειαστεί να πολεμήσουν και να νικήσουν και αν κάποιος σκέφτεται κάτι άλλο πέραν από το εθνικό μας συμφέρον, καλό είναι να έχει εξασφαλίσει τη διαφυγή του από την οργή τους.

Αντιναύαρχος (ε.α.) Μ. Παναγιωτόπουλος ΠΝ

Πηγή: ellhnes.net