Βαρβάρα Καρά: “Να είσαι ευγνώμων, την κάθε μέρα”

Συνέντευξη στην Άννα Παχή

Νέα, ταλαντούχα, με χιούμορ αλλά ταυτόχρονα, απόλυτα συνειδητοποιημένη, η Βαρβάρα Καρά συστήνεται στο κοινό του iart.gr

Πως βρέθηκες στο Θέατρο;

Από πολύ μικρή, έπαιζα  στο σπίτι, πάντα ήθελα να κάνω τους ανθρώπους να γελούν.  Ήμουν, μπορώ να πω, ένα ‘καραγκιοζάκι κοριτσάκι’. Μεγαλώνοντας, συνειδητοποίησα πως η κλίση μου είναι η Υποκριτική, κι αυτό γινόταν καθαρό βίωμα, μπήκα λοιπόν στη διαδικασία να ακολουθήσω ανάλογες σπουδές. Τελείωσα το ΙΕΚ Ακμή, κι ύστερα πήγα στη σχολή του Ανδρέα Βουτσινά, στη Θεσσαλονίκη, τον τόπο καταγωγής μου.  Είχα ήδη κάνει ερασιτεχνικό θέατρο στο Δήμο Ωραιοκάστρου, περιοδεύοντας σε διάφορα μέρη της Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, έλαβα βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ Καρδίτσας τότε, για τον ρόλο μου ως Κατερίνα, στα “Κόκκινα Φανάρια”. Ήμουν 17 χρονών και θυμάμαι ακόμη πόσο ωραία παράσταση ήταν.

Πολλές ερασιτεχνικές παραστάσεις είναι καλές.

Υπάρχει πιο έντονο το συναίσθημα του ταλέντου και της διάθεσης, ίσως επειδή δεν παρεμβάλλεται ο περιορισμός των χρημάτων σαν ανταμοιβή, λειτουργείς τελείως συναισθηματικά. Οι περιοδείες που κάναμε, για εμένα που ήμουν ακόμη άπειρη, ήταν ένα καταπληκτικό ταξίδι. Πήρα μια πολύ μεγάλη γεύση από το τι είναι Ηθοποιός , τη διαδικασία της περιοδείας, τι σημαίνει θίασος, πως διαμορφώνονται οι σχέσεις μεταξύ όσων συμμετέχουν. Κατόπιν βρέθηκα σε άλλη ομάδα, όπου κάναμε κανονικές περιοδείες σε όλη την Ελλάδα. Γενικά, με το που ξεκίνησα την Σχολή, ξεκίνησα και να εργάζομαι. Δεν ήμουν ακόμη ενήλικη, αλλά οι γονείς μου κατέθεσαν γραπτώς πως θα σπουδάσω Υποκριτική. Η μητέρα μου, αντιλαμβανόταν την κλίση μου προς αυτό. Δεν ήθελε να μου στερήσει αυτήν την χαρά και ευτυχία, οπότε με ωθούσε και με παρότρυνε. Ο πατέρας μου ήταν υπερβολικά κάθετος, λόγω παλαιών αρχών. Δεν με στήριξε αλλά τον συγχωρώ, καθώς αν δεν το κάνω, δεν θα μπορώ να προχωρήσω.

Ωραίο αυτό που είπες. Τώρα;

Τώρα μπορώ να πω ότι βιοπορίζομαι από το θέατρο, μετά από πολύ κόπο, μόχθο. Είμαι έντεκα χρόνια στην Αθήνα, κουράστηκα πάρα πολύ ενώ ο χρόνος για ακροάσεις και να γνωρίζω κόσμο είναι πάντα λιγοστός. Όμως, είναι πολύ ωραίο ταξίδι. Αν δεν είχα τις προηγούμενες εμπειρίες, τώρα δεν θα ήμουν τόσο ευγνώμων.

Μίλησέ μου για την παράσταση “Ο Κοινός Λόγος”.

Προέκυψε πριν από ένα χρόνο, με πρόταση του σκηνοθέτη μας,  Μπάμπη Κλαλιώτη.  Όταν διάβασα το κείμενο της Έλλης Παπαδημητρίου, σοκαρίστηκα. Πρόκειται για μαρτυρίες γυναικών του Πόντου που έχουν υποστεί διωγμό, πόλεμο, έχουν χάσει δικούς τους ανθρώπους, έχουν βασανιστεί. Χρειαζόταν να σεβαστώ απόλυτα την προσωπικότητα της κάθε μιας, είτε ως μάνα, είτε ως κόρη και με αυτόν τον σεβασμό, να μπορέσω να αποδώσω κάπως αυτό που βίωσαν. Είμαι συναισθηματικός άνθρωπος και βρισκόμουν πάντα σε κατάσταση βαθιάς συγκίνησης. Έπρεπε όμως να το αποβάλλω. Βοήθησε πολύ η επανάληψη και η κατανόηση όλης αυτής της σκληρότητας των γεγονότων . Οι ίδιες δεν έκλαιγαν που τα έλεγαν, πως θα μπορούσα να κλαίω εγώ διαβάζοντάς τα; Δεν θα ωφελούσε σε τίποτα. Για να είμαι ειλικρινής όμως, στο τέλος της παράστασης δεν μπορώ να συγκρατηθώ, λυγίζω.

Κι εγώ, όταν την είδα.

Άρα ήταν επιτυχές!  Άλλωστε κατάγομαι από τον Πόντο. Ο παππούς μου έζησε την αιχμαλωσία και το σπίτι τους στη Δράμα είναι αποτέλεσμα της ανταλλαγής πληθυσμών. Έχω πάρα πολλές αναφορές και πονά η ψυχή μου με όλα όσα έχουν ζήσει. Θεωρώ πως πρέπει να τιμούμε το παρελθόν μας γιατί σε καθορίζει σαν άνθρωπο, σα γενιά. Πρέπει να το σέβεσαι.

Πως πήγε;

Κύλησε ομαλά, με μεγάλη ανταπόκριση. Εκείνο που  με εντυπωσίασε, χωρίς υπερβολή, είναι τα τόσα πολλά καλά σχόλια του κοινού. Χρειαζόμαστε αυτά τα σχόλια και μέχρι στιγμής, ο κόσμος εκφράζεται με πολύ συναίσθημα. Υπάρχουν επίσης και ελάχιστα αρνητικά, που μας βοηθούν να βελτιωθούμε.

Είναι ιδιαίτερη παράσταση, όχι ευχάριστη αλλά είστε εξαιρετικές και ως φωνές στα τραγούδια που λέτε αλλά και ως ομάδα ηθοποιών.

Θεωρώ τη φετινή χρονιά ευλογημένη, όσον αφορά στη συνεργασία. Είμαστε τόσο όμορφα συνδεδεμένες ως προς την υποκριτική και το συναίσθημα. Πρόκειται για τέσσερις γυναίκες με δυνατή προσωπικότητα και ο λόγος που συνεργαζόμαστε τόσο καλά είναι επειδή δεν υπάρχουν ίντριγκες, κακίες, αρνητισμός.. Αυτό, ειδικά σε ένα μικρό καμαρίνι είναι πάρα πολύ σημαντικό για αυτό που θα δει ο θεατής απέξω. Δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Αντιθέτως, υποστηρίζει η μια την άλλη, πάντα. Η συνεργασία έχει επεκταθεί, βγαίνουμε μαζί και περνάμε πολύ όμορφα.

Πρέπει να ήταν δύσκολο όμως, ειδικά στις πρόβες.

Ό,τι πιο δύσκολο έχω κάνει. Συμφωνούν και τα κορίτσια σε αυτό. Φέτος, ένιωσα μεγάλη ανασφάλεια πάνω στη σκηνή καταρχάς συναισθηματική. Δεύτερον, όλοι οι ηθοποιοί έχουν βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να ξεχάσουν κάποια λόγια και να προσπαθήσουν να το ‘σώσουν’. Στη συγκεκριμένη παράσταση, δεν μπορώ να πω κάτι με δικά μου λόγια και η συνάδελφος να συνεχίσει με το δικό της κομμάτι. Πρόκειται για αφήγηση, όχι για διάλογο. Οπότε αν κάνω λάθος, γίνεται λάθος σε όλο το έργο. Ένιωθα μια συνεχή αγωνία. Να ανταπεξέλθω υποκριτικά, να θυμηθώ ακριβώς τα λόγια, την κίνησή μου. Παρόλα αυτά χαίρομαι, γιατί κανείς δεν το κατάλαβε αυτό. Οι άνθρωποι που έχουν μνήμες και ακούσματα έχουν μιλήσει πολύ θετικά για την παράσταση. Νομίζω πως είναι ένα έργο που αξίζει να δει κανείς, για να καταλάβει τι έχει συμβεί. Ακούμε τους παππούδες μας και τις διηγήσεις τους. Αν το δεις στη σκηνή, ίσως σε ωθήσει να μάθεις κάτι παραπάνω. Προσωπικά μπήκα σε μια διαδικασία “πένθους” όσον αφορά στα γεγονότα, όμως αυτό το πένθος ίσως σε λυτρώνει τελικά.

Εκτός από τον “Κοινό Λόγο”;

Συμμετέχω και στην παράσταση  “Ήμουν παιδί το ’21 με το Θεόδωρο Κολοκοτρώνη”  στο θέατρο Ακροπόλ που πάει πολύ καλά και θα συνεχιστεί μέχρι την Κυριακή των Βαΐων. Έρχονται σχολεία, παιδιά με τους γονείς τους. Μας μιλούν με χαρά και συγκίνηση, το θεωρούν έργο όχι μόνο για μικρούς αλλά και για μεγάλους.

Κι αυτό δύσκολο, τα πιτσιρίκια δεν χαρίζονται.

Όχι απλά δεν χαρίζονται, πετάγονται και παρεμβαίνουν. “Είσαι ψεύτης!” “Είσαι ψεύτης!” Θυμάμαι χαρακτηριστικά, ένα παιδάκι στην πρώτη σειρά. Σε μια σκηνή είναι ο πασάς στο θρόνο του κι αρχίζει να κατηγορεί τον Κολοκοτρώνη. Το παιδί το καταλαβαίνει και κάνει δυνατά “χα χα χα, είσαι γελοίος!” Ήταν εξαιρετικά δύσκολο για μένα να κρατηθώ και να μην γελάσω. Πόση εξυπνάδα και ευφυΐα μπορεί να χωρέσει σε ένα παιδικό μυαλό.. Χαίρομαι επειδή μάλλον θα συνεχίσει και του χρόνου.

Είναι πολλά τα έργα που ανεβαίνουν.

Αυτό είναι αλήθεια και δυστυχώς φέτος, το θέατρο δεν έχει απήχηση. Αυτό θεωρώ πως οφείλεται στο γεγονός πως παίζονται στην τηλεόραση κάποια καλά σήριαλ κι ο κόσμος αποφασίζει να μείνει μέσα και να μην ξοδέψει, καθώς υπάρχει κάτι αξιόλογο να δει. Τα προηγούμενα χρόνια δεν γινόντουσαν τέτοιες δουλειές, είχαν μειωθεί και τα εισιτήρια, οπότε ο κόσμος πήγαινε θέατρο. Είναι και τα συνδρομητικά κανάλια ανασταλτικός παράγοντας.

Η πλειονότητα στα καλλιτεχνικά επαγγέλματα δεν πληρώνεται.

Έχω κάνει – πιο μικρή- παραστάσεις όπου δεν έμπαιναν καθόλου χρήματα στο πορτοφόλι μου. Έλεγα, ‘δεν πειράζει, εκφράζομαι, ακούω τον κόσμο που αντιδρά’ κι ήμουν γεμάτη εσωτερικά, συναισθηματικά. Το μέσα μου όμως, χρειάζεται και κάτι απέξω, για να ζει και να υπάρχει. Έτσι προχώρησα, αποφασισμένη να αμοίβομαι, αλλιώς, έκανα άλλες δουλειές. Σιγά – σιγά άρχισα να ανεβαίνω μισθολογικά. Είναι δύσκολο τους μήνες των προβών όπου δεσμεύεσαι και δεν μπορείς να κάνεις κάτι άλλο. Στην ουσία είσαι άνεργος με δουλειά.

Πιστεύεις πως μπορούν να απορροφηθούν όσοι ασχολούνται με το θέατρο;

Σε καμία περίπτωση.  Βγαίνουν πολλοί ηθοποιοί κάθε χρόνο. Οι σχολές έχουν γίνει κάπως σούπερ μάρκετ. Για να ανταπεξέλθουν οικονομικά, δέχονται τον οποιονδήποτε και τον βαφτίζουν ηθοποιό. Οι δουλειές που γίνονται είναι λιγότερες από αυτούς που ζητούν εργασία, οι αμοιβές είναι από μηδαμινές έως ελάχιστες. Οι μεγάλες παραγωγές παίρνουν δικούς τους ανθρώπους κι όχι κάποιον νέο, οπότε στερούνται της ευκαιρίας να γνωρίσουν έναν άνθρωπο και να τον εξελίξουν, όπως και ο κάθε νέος, στερείται της ευκαιρίας να μάθει και να εξελιχθεί. Πάει αλυσιδωτά. Υπάρχουν επίσης κι εκείνοι που δεν μπορούν να είναι ηθοποιοί. Απλά έχουν τη ‘λόξα’ χωρίς να μπορούν να ανταπεξέλθουν.

Πάντως, δεν βλέπω να έχεις μετανιώσει που ασχολήθηκες.

Καθόλου. Μπαίνουν πολλά μικρόβια στο μυαλό μου κάθε τόσο. Να τα παρατήσω, να ζω “ανθρώπινα”. Γενικά ψάχνω κι άλλα πράγματα, αλλά τίποτα δεν έχω ερωτευτεί τόσο όσο το θέατρο. Αυτός ο έρωτας, αναζωπυρώνεται κάθε μέρα. Εκεί που λέω ‘μήπως να..’, απαντάω ‘εδώ είσαι’. Κάποιες φορές νιώθω να φθείρομαι από την ψυχική ταλαιπωρία, που όμως, εξισορροπείται από την αγάπη μου για τη σκηνή. Αλλά, είναι πολύ δύσκολο ψυχολογικό μονοπάτι γιατί κάθε λίγο και λιγάκι μπαίνεις στη διαδικασία αναζήτησης δουλειάς. Κι αν βρεις.

Τι άλλο κάνεις;

Ασχολούμαι με παλαιώσεις επίπλων, μου αρέσει πολύ. Μου αρέσει να κάνω πράγματα με τα χέρια μου, όπως να φτιάχνω κοσμήματα, διακοσμητικά.. Το μόνο που μου λείπει είναι ένα εργαστήριο, θα μπορούσα να ξενυχτάω για να φτιάχνω έπιπλα. Να πλάθω κάτι δικό μου. Ίσως είναι το μόνο, μετά την υποκριτική, που θα μου άρεσε να κάνω.

Υπάρχει κάποιος ρόλος που θα ήθελες οπωσδήποτε να παίξεις;

Φαντάζομαι πως θα σου δώσω την κλασσική απάντηση: Αρχαία τραγωδία. Αγαπώ την Ιφιγένεια εν Αυλίδι. Μου αρέσει η τραγικότητα των ηρώων αυτού του έργου. Όλες οι τραγωδίες είναι τόσο βαθιά ριζωμένες μέσα μας… Πιστεύω πως όταν λειτουργείς σαν ηθοποιός, κάνοντας μια τραγωδία, ηρεμεί και το μέσα σου. Βγάζεις στη σκηνή δύο ανθρώπους: Εκείνον που υποδύεσαι κι εκείνον που είσαι. Σε βοηθά να ανακουφιστείς. Προσωπικά δεν είμαι τραγική φιγούρα οπότε θεωρώ πως θα με βοηθούσε πολύ.

Είσαι δημιουργική σε όλες τις εκφάνσεις και αισιόδοξη, νομίζω.

Είμαι υπερβολικά αισιόδοξη. Δεν μου αρέσει ο ρεαλισμός. Θέλω να ονειροβατώ και να κάνω τα όνειρά μου πραγματικότητα. Σε καταστάσεις όπου πέρασα δύσκολα, δεν υπήρχε τίποτα να με ανεβάσει. Από τότε που άλλαξα πορεία κι έβρισκα άλλα μονοπάτια, με βλάστηση και λουλούδια, απέκτησα μια ευφορία  που βελτίωνε τις καταστάσεις. Οπότε, δεν θέλω να είμαι ρεαλίστρια, γιατί γύρω μου δεν υπάρχει – από τους περισσότερους ανθρώπους – κουράγιο και θέληση για ζωή.  Ενώ η φύση που είναι κάτι μαγικό για μένα, με παροτρύνει στο να ζω με την αισιοδοξία που διακρίνει την ίδια. Φυσικά, δεν περιμένω να αλλάξουν τα πράγματα από μόνα τους, κάνω κι εγώ ότι μπορώ. Όταν υπάρχει υγεία, δουλειά, χαμογελάς. Πρέπει να είσαι ευγνώμων την κάθε μέρα που ξυπνάς. Οπότε ναι, είμαι αισιόδοξη.

Το Διαβάσαμε Βαρβάρα Καρά: “Να είσαι ευγνώμων, την κάθε μέρα”