Ανάς Αλ-Σαρίφ: Σίγησε η φωνή της Γάζας

Η δολοφονία του δημοσιογράφου Ανάς Αλ-Σαρίφ πυροδότησε διεθνή καταδίκη και εκκλήσεις για να λογοδοτήσει το Ισραήλ. Ο 28χρονος δημοσιογράφος ήταν το πρόσωπο του πολέμου στη Γάζα που έδινε φωνή σε εκείνους που δεν είχαν

Kαθώς τέθηκε σε ισχύ η εκεχειρία στη Γάζα τον Ιανουάριο, ο Άνας Αλ-Σαρίφ άρχισε να βγάζει τον προστατευτικό του εξοπλισμό ζωντανά στην τηλεόραση, κομμάτι-κομμάτι, ενώ το πλήθος ζητωκραύγαζε, ελπίζοντας ότι η ημέρα θα τερμάτιζε τα δεινά των 2 εκατομμυρίων Παλαιστινίων στον θύλακα.

Σχεδόν επτά μήνες αργότερα, το Ισραήλ σκότωσε τον δημοσιογράφο του Al Jazeera και τέσσερις συναδέλφους του σε μια επίθεση στην πόλη της Γάζας.

Ένας από τους πιο γνωστούς Παλαιστίνιους δημοσιογράφους στη Γάζα – και ένας από τους δεκάδες που σκοτώθηκαν από το Ισραήλ κατά τη διάρκεια του πολέμου – ο 28χρονος Αλ-Σαρίφ έγινε το πρόσωπο της πολύπαθης Γάζας για εκατομμύρια ανθρώπους, καθώς το Ισραήλ εμπόδιζε τα διεθνή μέσα ενημέρωσης να έχουν πρόσβαση στην περιοχή. Λίγο γνωστός πριν από τον πόλεμο, έγινε γρήγορα ένα οικείο όνομα στον αραβικό κόσμο για την καθημερινή κάλυψη της σύγκρουσης και του ανθρωπιστικού της κόστους.

Τα ρεπορτάζ του παρείχαν από πρώτο χέρι μαρτυρίες κρίσιμων στιγμών της σύγκρουσης, συμπεριλαμβανομένων των βραχύβιων εκεχειριών στην περιοχή, της απελευθέρωσης Ισραηλινών ομήρων και των οδυνηρών ιστοριών πείνας που έχουν συγκλονίσει τον κόσμο.

Το Al Jazeera στρατολόγησε τον Aλ-Σαρίφ τον Δεκέμβριο του 2023, αφού τα πλάνα του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τις ισραηλινές επιδρομές στην πατρίδα του, την Τζαμπάλια, έγιναν viral. Επαγγελματίας εικονολήπτης τότε, αρχικά δίσταζε να εμφανιστεί στον αέρα, αλλά πείστηκε από τους συναδέλφους του να γράψει τα ρεπορτάζ του, μια εμπειρία που χαρακτήρισε «απερίγραπτη».

«Δεν είχε εμφανιστεί ποτέ σε τοπικό κανάλι, πόσο μάλλον σε διεθνές», φέρεται να είπε στο μέσο ενημέρωσης Sotour τον Φεβρουάριο. «Ο πιο ευτυχισμένος ήταν ο εκλιπών πατέρας μου». Ο πατέρας του σκοτώθηκε σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στην Τζαμπάλια λίγο αφότου ο Αλ-Σαρίφ άρχισε να εμφανίζεται στο Al Jazeera.

Πατέρας δύο παιδιών, εμφανιζόταν στο κανάλι σχεδόν κάθε μέρα από τότε που ξεκίνησε τη δουλειά του. «Εμείς (οι δημοσιογράφοι) κοιμόμασταν σε νοσοκομεία, σε δρόμους, σε οχήματα, σε ασθενοφόρα, σε καταφύγια εκτοπισμένων, σε αποθήκες, με εκτοπισμένους. «Κοιμήθηκα σε 30 με 40 διαφορετικά μέρη», είπε στο πρακτορείο.

Αφού έβγαλε τον προστατευτικό του εξοπλισμό στον αέρα τον Ιανουάριο, τα πλήθη τον σήκωσαν στους ώμους για να γιορτάσουν. «Βγάζω το κράνος που με κούραζε και αυτή την πανοπλία που έχει γίνει προέκταση του σώματός μου», είπε ζωντανά στο Al Jazeera εκείνη την εποχή, καθώς απέτιε φόρο τιμής στους συναδέλφους που σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν σε ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα.

Οι αναφορές του προσέλκυσαν την προσοχή του ισραηλινού στρατού, ο οποίος, όπως ισχυρίστηκε, τον προειδοποίησε να σταματήσει την εργασία του για το Al Jazeera, ένα δίκτυο που είχε ήδη χάσει πολλά μέλη του προσωπικού του σε ισραηλινές ενέργειες στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένου του Ismail Al Ghoul, που σκοτώθηκε πέρυσι, και του Hossam Shabat, που σκοτώθηκε τον Μάρτιο.

«Στο τέλος, (ο ισραηλινός στρατός) μου έστειλε φωνητικά σημειώματα στον αριθμό WhatsApp μου... ένας αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών μου είπε… “έχετε λεπτά για να φύγετε από την τοποθεσία στην οποία βρίσκεστε, να πάτε νότια και να σταματήσετε να αναφέρετε για το Al Jazeera”… Έκανα ρεπορτάζ από ένα νοσοκομείο ζωντανά». «Λεπτά αργότερα, το δωμάτιο από το οποίο έκανα ρεπορτάζ χτυπήθηκε», είπε.

Γιατί τώρα;

Το Ισραήλ κατηγόρησε για πρώτη φορά τον Αλ-Σαρίφ ότι είχε σχέσεις με τη Χαμάς πριν από 10 μήνες. Δεν είναι σαφές γιατί αποφάσισε να τον στοχοποιήσει τώρα. Σε μια δήλωση που επιβεβαιώνει τη στοχευμένη δολοφονία του, ο Ισραηλινός Στρατός κατηγόρησε τον Αλ-Σαρίφ ότι ηγήθηκε ενός πυρήνα της Χαμάς στη Γάζα που ενορχήστρωσε «επιθέσεις με πυραύλους εναντίον Ισραηλινών πολιτών και δυνάμεων του Ισραηλινού Στρατού».

Τον Οκτώβριο του 2024, ο ισραηλινός στρατός δημοσίευσε έγγραφα που ισχυρίστηκε ότι έδειχναν «αδιαμφισβήτητη απόδειξη» των δεσμών του Αλ-Σαρίφ με τη Χαμάς και κατονόμασε πέντε άλλους δημοσιογράφους του Al Jazeera που, όπως είπε, ήταν μέρος της οργάνωσης. Εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού δήλωσε σε βίντεο στο X ότι ο Αλ-Σαρίφ εντάχθηκε σε ένα τάγμα της Χαμάς το 2013 και τραυματίστηκε κατά την εκπαίδευση το 2017, μια κατηγορία που αρνήθηκε ο ίδιος ο δημοσιογράφος, αλλά και η Αιρίν Χαν, η Ειδική Εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για την ελευθερία της έκφρασης.

« Εγώ, ο Ανάς Αλ-Σαρίφ, είμαι δημοσιογράφος χωρίς πολιτικές διασυνδέσεις. Η μόνη μου αποστολή είναι να αναφέρω την αλήθεια από το πεδίο, όπως είναι, χωρίς προκατάληψη», έγραψε τον περασμένο μήνα. «Σε μια εποχή που ένας θανατηφόρος λιμός μαστίζει τη Γάζα, το να λέγεται η αλήθεια έχει γίνει, στα μάτια της κατοχής, απειλή».

Μετά τη δολοφονία του δημοσιογράφου, ο εκπρόσωπος των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων στα αραβικά δημοσίευσε αρκετές φωτογραφίες του Αλ-Σαρίφ με τον Γιαχία Σινουάρ, τον εκλιπόντα ηγέτη της Χαμάς, ο οποίος πιστεύεται ότι οργάνωσε την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023, η οποία άφησε περίπου 1.200 νεκρούς στο Ισραήλ και περίπου 250 ακόμη ομήρους. Το Ισραήλ σκότωσε τον Σινουάρ τον Οκτώβριο του 2024.

Ο Αλ-Σαρίφ βρισκόταν σε μια σκηνή με άλλους δημοσιογράφους κοντά στην είσοδο του Νοσοκομείου Αλ-Σίφα όταν σκοτώθηκε την Κυριακή, σύμφωνα με τον διευθυντή του νοσοκομείου, Δρ. Μοχάμεντ Αμπού Σαλμίγια.Το Al Jazeera ανέφερε ότι ο ανταποκριτής Mohammed Qreiqeh και οι φωτορεπόρτερ Ibrahim Al Thaher και Moamen Aliwa σκοτώθηκαν επίσης στην επιδρομή, καθώς και ο Mohammed Noufal, ένα άλλο μέλος του προσωπικού.

«Μοτίβο κατηγοριών δημοσιογράφων»

Η δολοφονία του Αλ-Σαρίφ προκάλεσε καταδίκες από ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αξιωματούχους. Η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων δήλωσε ότι αισθάνεται «αποτροπιασμό», προσθέτοντας ότι το Ισραήλ έχει «ένα μακροχρόνιο, τεκμηριωμένο μοτίβο να αποκαλεί δημοσιογράφους τρομοκράτες χωρίς να παρέχει καμία αξιόπιστη απόδειξη».

Η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων δήλωσε ότι 192 δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί από την έναρξη του πολέμου πριν από σχεδόν δύο χρόνια, προσθέτοντας: «184 από αυτούς τους δημοσιογράφους είναι Παλαιστίνιοι που σκοτώθηκαν από το Ισραήλ». Από την έναρξη του πολέμου, το Ισραήλ δεν έχει επιτρέψει σε διεθνείς δημοσιογράφους να εισέλθουν στη Γάζα για να κάνουν ανεξάρτητες αναφορές.

Λίγες ώρες πριν από την επίθεση που σκότωσε τον Aλ-Σαρίφ και τους συναδέλφους του, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε ότι οι ξένοι δημοσιογράφοι θα επιτρέπεται πλέον να εισέρχονται στη Γάζα, αλλά μόνο με την έγκριση του ισραηλινού στρατού και με τη συνοδεία τους, την ίδια πολιτική ενσωμάτωσης που ισχύει από την αρχή του πολέμου.

Ο Aλ-Σαρίφ θάφτηκε στη Γάζα χθες (11/8) σε μια κηδεία που προσέλκυσε τεράστια πλήθη Παλαιστινίων πενθούντων. Προβλέποντας τον δικό του θάνατο, ο Al-Sharif είχε συντάξει μια επιστολή που δημοσιεύτηκε από τους συναδέλφους του μετά τον θάνατό του.

«Έχω ζήσει τον πόνο σε όλες του τις εκφάνσεις, έχω γευτεί πολλές φορές τα βάσανα και την απώλεια, κι όμως ποτέ δεν δίστασα να μεταφέρω την αλήθεια όπως είναι, χωρίς διαστρέβλωση ή παραποίηση… Αν πεθάνω, πεθαίνω πιστός στις αρχές μου», έγραψε. «Μην ξεχνάτε τη Γάζα… και μην με ξεχνάτε στις ειλικρινείς προσευχές σας για συγχώρεση και αποδοχή».