Χαμόγελα, χειραψίες, θετικό κλίμα, υπογραφή διακήρυξης φιλίας, μετατροπή του Αιγαίου σε μια θάλασσα φιλίας και ειρήνης… Η επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν άφησε και τις δύο χώρες ευχαριστημένες και αισιόδοξες, μια αναμφίβολα εξαιρετική εξέλιξη, ενώ λίγους μήνες πριν συζητάγαμε για πόλεμο, και πόσο πιθανό είναι ένα τέτοιο ενδεχόμενο…
Ποια είναι η αλήθεια όμως -δηλαδή η ουσία- πίσω από τα ευχολόγια και τα «καρντάσια»… Ο καθηγητής Στρατηγικής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Αθανάσιος Πλατιάς, ο οποίος είναι και συγγραφέας βιβλίων για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, κάθε άλλο παρά συμμερίζεται τις αισιόδοξες φωνές, διαβλέποντας κινήσεις «τακτικής» στη στάση του Ερντογάν, προκειμένου να αποκτήσει τα οφέλη που του στερούσε η μέχρι πρότινος στάση του και, στη συνέχεια, να επανέλθει ακάθεκτος στα νέο-οθωμανικά του οράματα…
Ο Αθανάσιος Πλατιάς υπενθυμίζει: «Έναν χρόνο ακριβώς πέρσι, στις 11 Δεκεμβρίου, ο Ερντογάν απειλούσε την Αθήνα με την εκτόξευση πυραύλων Tayfun, έλεγε ότι θα έρθουν νύχτα ξαφνικά και με τον σημερινό «φίλο» του Μητσοτάκη, δεν μίλαγε καν. Σήμερα, το Αιγαίο θα γίνει «θάλασσα ειρήνης».
Αυτή η στάση, συνεχίζει ο καθηγητής, ένα πράγμα σημαίνει, πέραν πάσης αμφιβολίας: «Η στάση της Τουρκίας είναι απίστευτα ευμετάβλητη. Μια στο ζεστό και μια στο κρύο, όπερ σημαίνει ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι θα προκύψει στο μέλλον. Ποιος μας διασφαλίζει ότι σε έναν χρόνο από σήμερα, ή νωρίτερα ή αργότερα, δεν θα περάσει ο Ερντογάν από το ζεστό στο κρύο; Συνεπώς, το χθεσινό καλό κλίμα είναι καλοδεχούμενο, διότι διασφαλίζει μια περίοδο με «ήρεμα νερά», αλλά μέχρι εκεί, δεν μπορεί κανείς να βασιστεί σε αυτό».
Στην ουσία, αυτό που πρέπει να μας αφορά δηλαδή, ο έμπειρος καθηγητής Στρατηγικής και συγγραφέας βιβλίων μεταξύ άλλων για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, σημειώνει ότι δεν αλλάζει κάτι.
«Τα ζητήματα για τα οποία οι δύο ηγέτες συμφώνησαν και υπέγραψαν, είναι ζητήματα χαμηλής πολιτικής, η λεγόμενη θετική ατζέντα. Έστω κι αν έχουμε πρόοδο στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, που ανάγονται στην περίοδο Παπανδρέου-Γιλμάζ, αυτό που μετράει τελικά είναι η πολιτική ατζέντα, το δύσκολο δηλαδή, που δεν τέθηκε χθες. Το… καλό -και πάντα ευμετάβλητο- κλίμα δεν τα λύνει αυτά», υπογραμμίζει, θυμίζοντας ότι οι τουρκικές νέο-οθωμανικές επιδιώξεις δεν έχουν αλλάξει στο ελάχιστο, παρά συνέχεια… επεκτείνονται: «Λίγες ημέρες πριν έρθει ο Ερντογάν, έθεσε νέο θέμα, αυτό της… μειονότητας στα Δωδεκάνησα».
Ίσα-ίσα, όπως αναφέρει ο Αθανάσιος Πλατιάς, στην πραγματικότητα η τουρκική πολιτική γίνεται ακόμα πιο σκληρή και αλυτρωτική: Στο Κυπριακό, για παράδειγμα, «ασκείται τρομερή πίεση στις τουρκόφωνες χώρες της κεντρικής Ασίας για να αναγνωρίσουν το ψευδοκράτος. Και φυσικά δεν κάνουν βήμα πίσω από την θέση τους περί δύο κρατών».
Όσο για το πώς ερμηνεύει ο ίδιος τη «θετική στάση»; «Η Τουρκία πουλάει το καλό κλίμα και τη θετική προσέγγιση, για να πάρει τα F-16 από τις ΗΠΑ ή τα Eurofighter, ώστε να κάμψει τους λόγους που δεν της τα δίνουν. Άρα έχει κάθε λόγο να προσπαθεί να δείξει ότι είναι φιλική χώρα και δεν απειλεί. Οι προθέσεις και οι επιδιώξεις της όμως κάθε άλλο παρά έχουν αλλάξει»… Και συμπληρώνει: «Πρόκειται για μια θεατρική προσέγγιση και όχι ουσιαστική – και έτσι φάνηκε και χθες»…
Όσον αφορά στην επίλυση των προβλημάτων -δηλαδή αυτών που αναγνωρίζει η χώρα μας, καθορισμό υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ- δεν… φαίνεται να υπάρχει ευοίωνο μέλλον.
«Η Τουρκία δέχεται να πάει στη Χάγη μόνο αν περιληφθεί όλη η ατζέντα και οι διεκδικήσεις της -όπως η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, η κυριαρχία στα νησιά κτλ) και αρνείται να υπογράψει το απαραίτητο συνυποσχετικό που θεωρεί ως επίδικο αντικείμενο αποκλειστικά την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Προφανώς μια τέτοια διεύρυνση που αφορά σε ζητήματα κυριαρχίας δεν πρόκειται να γίνει δεκτή από καμία ελληνική κυβέρνηση, πράγμα πουοδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει τρόπος δικαστικής επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών με βάση το διεθνές δίκαιο».
Τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα από εδώ και πέρα; «Η χώρα μας πρέπει οπωσδήποτε να συνεχίσει να καλλιεργεί τη συμμαχική της εξισορρόπηση, και κυρίως το εξοπλιστικό της πρόγραμμα. Διότι αυτή είναι η ασφάλεια μας, σε περίπτωση που η Τουρκία γυρίσει στα… ίδια».
«Αλλά ακόμα πιο σημαντικό», συνεχίζει ο καθηγητής, «θα πρέπει να μπούμε πια στην ουσία του πολιτικού διαλόγους, δηλαδή στην ουσία των διαπραγματεύσεων. Και το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όπως είναι γνωστό, αντανακλά στην πραγματικότητα την ισχύ των δύο κρατών… Και μόνο η ισχυρή Ελλάδα μπορεί να πετύχει κάτι καλό σε διαπραγμάτευση. Αλλιώς, θα βρεθούμε προ του διλήμματος, υποχώρηση ή κλιμάκωση»!
Και ο Αθανάσιος Πλατιάς καταλήγει: «Η προσέγγιση με την Τουρκία είναι καλοδεχούμενη αλλά εύθραυστη. Και η τουρκική στρατηγική είναι διαχρονική. Δεν πρέπει να μας κοιμήσει η χθεσινή καλή ατμόσφαιρα»…
Οδηγός επιβίωσης της υπαρξιακής πρόκλησης της Ελλάδας στον «αιώνα της Τουρκίας»
Το Newsbomb.gr είχε λάβει συνάντευξη απότον Αθανάσιο Πλατιά λίγο πριν την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν, με αντικείμενο το πρόσφατο βιβλίο του «50 κανόνες στρατηγικής στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και απαντήσεις σε 20 κρίσιμες ερωτήσεις» (εκδόσεις Δίαυλος).
Στη συνέντευξη εστιάσαμε στα κρίσιμα ερωτήματα που μαζί με τον συνάδελφό του Κωνσταντίνο Κολιόπουλο παραβάλλουν στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, και που μας απασχολούν ή θα μας απασχολήσουν κάποια στιγμή όλους μας.
Σε τι συνίσταται η τουρκική απειλή και γιατί αποτελεί, 200 χρόνια μετά την επιτυχία της Επανάστασης, υπαρξιακή πρόκληση για την Ελλάδα; Μας συμφέρει μια φιλοδυτική ή μια αντιδυτική Τουρκία; Να είναι πλούσια ή όχι; Γιατί αποτελούμε εμπόδιο στον γεωπολιτικό της προσανατολισμό και μπορεί να αλλάξει κάποτε αυτό; Και, αν ξεκινήσει πόλεμος, ποιος θα το κάνει αυτό, υπό ποιους όρους, υπό ποιο γεωπολιτικό και διπλωματικό πλαίσιο και… ποιος θα κερδίσει και γιατί; Αλήθεια, τι σημαίνει νίκη και τι ήττα στους σύγχρονους όρους του πολέμου και τι θα κάνουν οι υπόλοιποι παράγοντες, όπως οι ΗΠΑ;
Βοηθούν τα εξοπλιστικά μας και τι θα γίνει αν, όπως έχει η ίδια εξαγγείλει, αποκτήσει η Τουρκία πυρηνικά όπλα; Τι ρόλο παίζει η Κύπρος, οι σύμμαχοι και οι αμερικάνικες βάσεις σε όλα αυτά;
Και, ως τελευταία ερωτήματα, θα πρέπει να εστιάσουμε στη σύμπραξη και στην εξισορρόπηση της Τουρκίας ή εφόσον η κατάσταση δυσχεραίνεται διαρκώς, οι καλύτερες πιθανότητες επιτυχημένης άμυνας είναι ο προληπτικός πόλεμος και το στρατηγικό πρώτο πλήγμα; Τι μας προμηνύει το μέλλον, όταν με βάση τις εκτιμήσεις, το 2050 η Ελλάδα θα συρρικνωθεί στα 8 εκατομμύρια και η Τουρκία θα έχει γιγαντωθεί στα 100 και τι πρέπει να κάνουμε τώρα για αυτό;
Δείτε τη συνέντευξη του Αθανάσιου Πλατιά στο Newsbomb.gr:
Κοινοποιήστε: