Ρουά Ματ – Κριτική (Η ζωή είναι μια παρτίδα μπιλιάρδου)

Φτάνεις στην πλατεία Αμερικής και είναι απόγευμα. Ο ουρανός έχει ένα μωβ χρυσαφί χρώμα. Η πλατεία είναι πολύ ωραία με αυτό το φως. Βλέπεις μαμάδες με παιδιά, εφηβάκια να κοιτούν το κινητό, διάφορους τύπους να κάθονται στα παγκάκια ή να σουλατσάρουν.  

Δεξιά, στον πεζόδρομο, είναι κρυμμένο το Roi Mat, ένας ιστορικός χώρος, που έζησε τις εποχές που το να χτυπάς με μια στέκα τα ξύλινα μπαλάκια του μπιλιάρδου ήταν απόδειξη τεντιμποϊσμού. Αργότερα ο κόσμος κατάλαβε τη γοητεία του αθλήματος και το μπιλιάρδο κατέκτησε διεθνώς τη θέση που του αξίζει.  

Το υπόγειο του Roi Mat είναι φιλόξενο, με αναπάντεχα όμορφο μπαρ, διακριτικό φωτισμό, εξαιρετική μουσική και τα λαμπάκια από τα φλίπερ να δίνουν εορταστικό τόνο σε κάθε εποχή. Δεν είναι τυχαίο που μετρά 50 χρόνια ύπαρξης.. Εκείνο που δεσπόζει όμως, είναι τα βαριά, παραλληλόγραμμα τραπέζια με την πράσινη τσόχα που πάνω της έχουν ‘γράψει’ εκατομμύρια χιλιομέτρων οι αριθμημένες, πολύχρωμες μπάλες.  

Έχεις έρθει να δεις την παράσταση κι αντικρίζεις διάφορους ανθρώπους να παίζουν μπιλιάρδο. Χμμμμ.. Αιφνιδιάζεσαι λίγο. Κάθεσαι κι έρχεται η πρόσκληση: ‘Θέλετε να παίξουμε μια παρτίδα;’ Ομολογώ πως δεν τόλμησα να συμμετέχω και το μετάνιωσα. Και η παρατήρηση όμως έχει τη δικιά της γοητεία. Κορίτσια που δοκιμάζουν για πρώτη φορά, άλλα που ξέρουν το παιχνίδι κι αρχίζουν να στέλνουν τις μπάλες στην τρύπα, αγόρια και άντρες που κοιτούν τη στέκα τους απόλυτα συγκεντρωμένοι. Η παράσταση αρχίζει.  

Ο Ψηλός πάει για το Μεγάλο Κόλπο κι εκπαιδεύει – μυεί στο μπιλιάρδο τον Μικρό. Ένα επερχόμενο τουρνουά μοιάζει η λύση σε όλα του τα προβλήματα. Έχει δοθεί ολόψυχα στην κατάκτηση της νίκης, μιας νίκης που εκτός από το χρηματικό έπαθλο, πιστεύει πως θα τον δικαιώσει και ως άνθρωπο και ως θαμώνα-φροντιστή (θεματοφύλακα;) ενός παρηκμασμένου πλέον χώρου, θα φέρει πίσω την παλιά δόξα. Την ίδια αφοσίωση απαιτεί και από τον Μικρό, ο οποίος έχει την διάθεση, ταυτόχρονα όμως ασχολείται και με άλλα πράγματα, τα κορίτσια ας πούμε.  

Την απόλυτα πειθαρχημένη, μυστηριακή σχεδόν προπόνηση, διακόπτει ο Άγιος, άλλη μια παλιά καραβάνα του μπιλιάρδου, παροπλισμένη πλέον. Μίζερος, μόνος, φέρνοντας το στίγμα του ‘γκαντέμη’, ο Άγιος προσπαθεί να ξαναβρεί την παλιά του λάμψη (όποια κι αν είχε ποτέ) και να φανεί γνώστης, άξιος και φυσικά, πιο έξυπνος από τους άλλους. Κι εκεί οι ισορροπίες ‘σπάνε’, όπως οι μπάλες μετά το πρώτο χτύπημα.  

Εμπιστοσύνη και καχυποψία, αθωότητα και πονηριά, πίστη στο όνειρο και βουτιά στην απογοήτευση, είναι κάποια μόνον από τα θέματα που πραγματεύεται η παράσταση. Και η προδοσία φυσικά, από εκεί που την περιμένεις, κι από εκεί που δεν την περιμένεις. Σχέδια που ανατρέπονται, σχέσεις που αλλάζουν, ενηλικίωση, ωριμότητα, αυτογνωσία και αυτεπίγνωση. Άκουγα το εξαιρετικό κείμενο του Γιώργου Κλεάνθους και η πρώτη σκέψη μου ήταν πως δε μπορεί, θα μαγνητοφώνησε πραγματικές συζητήσεις και τις έβαλε στο έργο. Τόσο ρεαλιστικοί είναι οι διάλογοι. Παράλληλα όμως, υποβόσκουν τόσα θέματα που απασχολούν όλους μας με τόσο υπόγειο τρόπο που όχι, μόνος του το έγραψε και μπράβο του. Υπογράφει δε και την σκηνοθεσία, επίσης εξαιρετική.  

Το ίδιο ρεαλιστικές είναι και οι ερμηνείες. Τόσο ο Σωτήρης Δούβρης (Ψηλός) όσο και ο Γιάννης Σέρρης (Μικρός) σε κάνουν να νιώθεις πως παρακολουθείς τη συζήτηση κάποιων που παίζουν μπιλιάρδο όσο εσύ περιμένεις να έρθει η δική σου σειρά στο παιχνίδι. Συχνά θέλεις να μπεις στην παρέα τους, να τους βοηθήσεις στην κατάκτηση του ονείρου τους, να συμμετέχεις σε αυτό. Θέλεις να τους πεις ‘πρόσεξε!’, να τους πεις ‘δεν πειράζει’. Ίσως επειδή τους καταλαβαίνεις, τους νιώθεις, συμπάσχεις μαζί τους. Ο Μικρός σου θυμίζει τα νιάτα σου, ο Ψηλός καθρεφτίζει τον μεσήλικα εαυτό σου.  

Οφείλω να αναφερθώ ιδιαίτερα στον Μιχάλη Καλιότσο, τον Άγιο, ίσως και λόγω ρόλου. Ο χαρακτήρας του έχει τόσες πλευρές, η συμπεριφορά του τόσες διακυμάνσεις που σου προκαλεί εύρος συναισθημάτων. Πότε τον συμπαθείς, πότε θες να του ρίξεις σφαλιάρα και πότε να τον παρηγορήσεις. Άθλος.  

Όπως καταλαβαίνετε, πρόκειται για παράσταση που καλό θα ήταν να δείτε για πολλούς λόγους. Την ατμόσφαιρα, το έργο, τις ερμηνείες.. Κυρίως όμως για την εμπειρία που προσφέρει στο σύνολο της και την συνειδητοποίηση πως όπως υπάρχει πάντα μια καινούρια παρτίδα μπιλιάρδου, υπάρχει πάντα μια καινούρια μέρα για να ζήσει κανείς. Και ίσως, ίσως η ζωή να μοιάζει με μια τέτοια παρτίδα. Να πάτε.  

Πληροφορίες για την παράσταση εδώ.