Η αυριανή Σύνοδος Κορυφής φέρνει την Ευρώπη αντιμέτωπη με σειρά προκλήσεων στις οποίες οφείλει να ορθώσει ανάστημα
Σε μια από τις πιο κρίσιμες συνεδριάσεις θα βρεθούν στις Βρυξέλλες οι 27 ηγέτες της ΕΕ την Πέμπτη έχοντας υπόψιν τους ότι το «οικοδόμημα» της άμυνας, το οποίο μετά το 1945 φέρει την υποστήριξη-εξάρτηση των ΗΠΑ, βρίσκεται σε μια τεντωμένη κλωστή και είναι πιθανόν να «γκρεμιστεί» ανά πάσα ώρα.
Μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, οι ηγέτες έχουν μιλήσει ανοιχτά για θέματα άμυνας. Αξιωματούχοι από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είπαν στο POLITICO ότι έχει έρθει η στιγμή τα λόγια να γίνουν έργα, ωστόσο κάποιοι ήδη φοβούνται ότι όλη η σύνοδος θα μπορούσε εξελιχθεί σε εφιάλτη.
Από τη μια, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν μίλησε για την ανάγκη μιας «εκτεταμένης αφύπνισης», ενώ Φρίντριχ Μερτς, που τερμάτισε πρώτος στις γερμανικές εκλογές περιέγραψε την Ευρώπη ως έδαφος που βρίσκεται «πέντε λεπτά πριν τα μεσάνυχτα». Με άλλα λόγια, η ανησυχία όλων εντοπίζεται στη μεγάλη ταχύτητα με την οποία τρέχουν οι εξελίξεις και θα κληθούν να τις αντιμετωπίσουν με όποιον τρόπο δύνανται.
«Το εφιαλτικό σενάριο είναι να ανακοινώσουν σύντομα οι ΗΠΑ μια συμφωνία που θα αποδέχεται τις περισσότερες από τις αξιώσεις της Ρωσίας και κατόπιν να πουν στην Ουκρανία και στην Ευρώπη να τη δεχθούν ή να την απορρίψουν», δήλωσε ο Μάλκολμ Τσάλμερς, αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Royal United Services Institute, στο Λονδίνο.
Την ίδια ώρα, Ευρωπαίοι διπλωμάτες ήδη προετοιμάζονται για μια φιλορωσική ομάδα ηγετών με επικεφαλής τον Ούγγρο Βίκτορ Όρμπαν, όπου θα μπορούσαν να «εκτινάξουν» το όλο θέμα.
Οι μεγάλες και δύσκολες προκλήσεις της Συνόδου Κορυφής
Ο αριθμός των υπό συζήτηση θεμάτων και η δυσοίωνη έλλειψη ενότητας σημαίνει ότι πρόκειται για μια σύνοδο κορυφής που έχει τη δυνατότητα να εκτοξευτεί σε πολλές διαφορετικές κατευθύνσεις. Οι ηγέτες θα σκεφτούν πώς μπορούν να ανακατευθύνουν γρήγορα τους πόρους για να ενισχύσουν τον στρατό και ταυτόχρονα θα προσπαθήσουν να επιδείξουν υποστήριξη στην Ουκρανία, επιβεβαιώνοντας για παράδειγμα την πορεία της προς την ένταξη στην ΕΕ. Θα προσπαθήσουν επίσης να υπογραμμίσουν την αποστροφή τους για το καθεστώς του Βλαντιμίρ Πούτιν, συμπεριλαμβανομένης ίσως μιας δέσμευσης για έναν ακόμη γύρο κυρώσεων. Με λίγα λόγια, οι ηγέτες είναι αντιμέτωποι με μια σειρά μεγάλων και δύσκολων προκλήσεων, σχολιάζει το Politico.
«Η Ευρώπη αντιμετωπίζει έναν άμεσο και σοβαρό κίνδυνο, σε κλίμακα που ουδείς εξ ημών έχει ξαναδεί στη ζωή του», έγραψε χθες Τρίτη στους ηγέτες της ΕΕ η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Το μέλλον μιας ελεύθερης και κυρίαρχης Ουκρανίας -μιας ασφαλούς και ευημερούσας Ευρώπης- βρίσκεται σε κίνδυνο», πρόσθεσε.
Περισσότερο από τρία χρόνια μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και έξι εβδομάδες από την επιστροφή του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, η αυριανή Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ σηματοδοτεί μια ιστορική στιγμή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, στο τέλος μιας εβδομάδας κατά την οποία σημειώθηκαν ιστορικές εξελίξεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Αν και η χρηματοδότηση στρατών δεν αποτελεί, παραδοσιακά, ζήτημα της Ε.Ε., οι ηγέτες θα συζητήσουν τρόπους για ανάληψη δράσης σε κεντρικό επίπεδο. «Οι αμυντικές δαπάνες έχουν πλέον εξελιχθεί σε σταθερό κόστος», δήλωσε στο Politico Ευρωπαίος διπλωμάτης, συνεχίζοντας: «Έχουμε σβήσει τον ήλιο και τώρα πρέπει να πληρώνουμε καθημερινά για τη θέρμανση… Κάθε μέρα πρέπει να πληρώνουμε για πυρομαχικά, τουλάχιστον για αρκετά χρόνια – μέχρι να πεθάνει ο Τραμπ».
Ένα από τα πρώτα θέματα που θα εξετάσουν οι ηγέτες είναι ένα σχέδιο που ανακοινώθηκε την Τρίτη από τη φον ντερ Λάιεν για να ξεκλειδώσει έως και 800 δισεκατομμύρια ευρώ για επιπλέον αμυντικές δαπάνες τα επόμενα χρόνια. Συγκεκριμένα, το σχέδιο της φον ντερ Λάιεν αφορά στον δανεισμό 150 δισεκατομμυρίων ευρώ από κυβερνήσεις της ΕΕ για τη χρηματοδότηση πανευρωπαϊκού εξοπλισμού σε τομείς όπως η αεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα, τα συστήματα πυροβολικού, οι πύραυλοι, τα πυρομαχικά, τα drones και άλλες ανάγκες.
Η Κομισιόν προτείνει χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ, ώστε τα κράτη-μέλη να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες. Σύμφωνα με τη Φον ντερ Λάιεν, αν οι χώρες της ΕΕ αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες κατά 1,5% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο για μια περίοδο τεσσάρων ετών, αυτό θα μπορούσε να μεταφραστεί σε περίπου 650 δισ. ευρώ σε όλη την Ένωση.
Η άρνηση της Ουγγαρίας και η στήριξη στην Ουκρανία
Ένα από τα σημεία τριβής αφορά στην αποστολή πρόσθετης στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. Αξιωματούχοι ανέμεναν να περιλαμβάνει το τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής το σχέδιο που παρουσίασε τον περασμένο μήνα η επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ, Κάγια Κάλας, για την αποστολή 1,5 εκατομμυρίου βλημάτων πυροβολικού και άλλου εξοπλισμού στην Ουκρανία εντός του τρέχοντος έτους.
Το τελευταίο προσχέδιο του ανακοινωθέντος, που κυκλοφορούσε το βράδυ της Τρίτης, και στο οποίο απέκτησε πρόσβαση το Politico, καλεί τους υπουργούς να βρουν τρόπο για να διασφαλιστεί ότι θα συνεχιστούν οι αποστολές όπλων. Αξιωματούχοι διευκρίνισαν πως η Ουγγαρία αρνείται να συμφωνήσει με το σχέδιο αυτό, που αναφέρει ότι η ΕΕ «θα συνεχίσει να παρέχει στην Ουκρανία τακτική και προβλέψιμη οικονομική στήριξη», η οποία για το 2025 θα φτάσει τα 30,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 12,5 δισ. μέσω του μηχανισμού «Διευκόλυνση για την Ουκρανία» και τα 18 δισ. από δάνεια της G7.
Στο μεταξύ, κι ενώ οι ηγέτες της ΕΕ ετοιμάζονται για την κρίσιμη αυριανή σύνοδο στις Βρυξέλλες, Ουκρανοί αξιωματούχοι προσπαθούν να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους μετά την απόφαση Τραμπ να αναστείλει την αμερικανική βοήθεια προς τη χώρα τους. «Είναι οδυνηρή αλλά όχι ολέθρια. «Θα κοστίσει άσκοπους θανάτους και χαμένα εδάφη στην Ουκρανία, αλλά δεν θα οδηγήσει σε ήττα», δήλωσε υψηλόβαθμος Ουκρανός αξιωματούχος στο Politico.
Κοινοποιήστε: