Η σημασία για τον Οικονομικό Διάδρομο IMEC, την Ινδία, την Κίνα και την Ευρώπη
Η σύγκρουση μεταξύ Τελ Αβίβ και Τεχεράνης έχει θέσει την υφήλιο αντιμέτωπη με μια σύνθετη διπλωματική πρόκληση, ιδίως και μετά το αμερικανικό χτύπημα χθες βράδυ.
Δεν είναι λίγες οι χώρες εκείνες που διατηρούν στενές σχέσεις και με τις δύο χώρες, ιδίως μέσω του λιμανιού της Χάιφα στο Ισραήλ και του λιμανιού Τσαμπαχάρ στο Ιράν, δύο πλεονεκτήματα που αναδείχθηκαν ως εναλλακτικές λύσεις στον γεωπολιτικό και θαλάσσιο ανταγωνισμό της Κίνας. Μια εξ αυτών των μεγάλων χωρών, που πλέον ισορροπούν σε ένα λεπτό σχοινί, είναι η Ινδία.
Το λιμάνι της Χάιφα στο Ισραήλ
Η Χάιφα είναι ένας ναυτιλιακός κόμβος που χειρίζεται πάνω από το 30% των συνολικών εισαγωγών του Ισραήλ και είναι ο πιο πολυσύχναστος και αποτελεσματικός στη χώρα.
To προχθεσινό χτύπημα στο λιμάνι της Χάιφα από το Ιράν πέραν από συμβολικό ήταν και ουσιαστικό.
Η Ινδία κατέχει σημαντικό μερίδιο, με ποσοστό 70% στην κοινοπραξία με επικεφαλής τον Ινδό δισεκατομμυριούχο Gautam Adani, Adani Ports and Special Economic Zone Ltd (APSEZ), μαζί με τον ισραηλινό όμιλο Gadot, ο οποίος κατέχει ποσοστό 30%. Η εξαγορά, αξίας περίπου 1,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 2023.
Σύμφωνα με ινδικές πηγές, παρά τις πρόσφατες ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις που στόχευαν ένα κοντινό διυλιστήριο πετρελαίου, το λιμάνι του Adani παρέμεινε αλώβητο και οι εργασίες φόρτωσης συνεχίστηκαν ομαλά. Το διυλιστήριο Bazan, από την άλλη πλευρά, το μεγαλύτερο της χώρας, έχει αναστείλει όλες τις λειτουργίες: τις τελευταίες ημέρες, έχουν ξεσπάσει μεγάλες πυρκαγιές και τρεις εργαζόμενοι έχουν χάσει τη ζωή τους.
Από εμπορικής άποψης, το λιμάνι της Χάιφα αποτελεί ένα μέτριο πλεονέκτημα για την Adani, η οποία βρίσκεται κοντά στον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι, καθώς αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 2% του συνολικού όγκου φορτίου που διακινείται από την Adani Ports και την Ειδική Οικονομική Ζώνη και περίπου το 5% των εσόδων της. Ωστόσο, η τοποθεσία του είναι καθοριστική: το λιμάνι όχι μόνο παρέχει πρόσβαση σε μεγάλα πλοία σε βαθιά νερά, αλλά βρίσκεται επίσης δίπλα σε μεγάλες στρατιωτικές εγκαταστάσεις, γεγονός που αυξάνει την αξία του για τους επενδυτές.
Η εξαγορά του λιμένα ευθυγραμμίζεται με τους ευρύτερους στρατηγικούς στόχους της Ινδίας, ιδίως σχετικά με τον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC), μια πολυεθνική πρωτοβουλία που περιλαμβάνει την Ινδία, το Ισραήλ, τα ΗΑΕ, τη Σαουδική Αραβία, την ΕΕ και τις ΗΠΑ, η οποία στοχεύει στη σύνδεση των ινδικών λιμένων με την Ευρώπη ως εναλλακτική λύση στη διαδρομή της Διώρυγας του Σουέζ και της Ερυθράς Θάλασσας. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε επίσης τη Χάιφα ως σημαντικό κρίκο από αυτή την άποψη. Η εξαγορά του λιμένα έχει επίσης χαρακτηριστεί ως η «πρώτη επιτυχία του I2U2», μια αναφορά σε μια οικονομική ομάδα που περιλαμβάνει την Ινδία, το Ισραήλ, τα ΗΑΕ και τις ΗΠΑ.
Η Χάιφα είναι επίσης πεδίο ανταγωνισμού μεταξύ των παγκόσμιων δυνάμεων. Ο Κινεζικός Διεθνής Λιμενικός Όμιλος της Σαγκάης (SIPG) λειτουργεί ξεχωριστό τερματικό σταθμό, μια ρύθμιση που προηγουμένως πυροδότησε διαμάχη σχετικά με την εγγύτητά του με την πυρηνική βάση υποβρυχίων του Ισραήλ και τα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ. Οι ανησυχίες των ΗΠΑ για τον κινεζικό έλεγχο των υποδομών οδήγησαν το Ισραήλ να εγκαταλείψει τα σχέδια για περαιτέρω κινεζική εμπλοκή στις λιμενικές επιχειρήσεις, κατακυρώνοντας τελικά την προσφορά για τον παλιό τερματικό σταθμό της Χάιφα στην κοινοπραξία Adani-Gadot. Ο Όμιλος Adani έχει επίσης άλλα συμφέροντα στον αμυντικό τομέα του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης μιας κοινοπραξίας με την Elbit Systems για την παραγωγή drones Hermes 900.
Το λιμάνι Τσαμπαχάρ στο Ιράν
Από την άλλη πλευρά του περιφερειακού χάσματος, η Ινδία έχει επενδύσει σημαντικά ποσά στο λιμάνι Τσαμπαχάρ του Ιράν, όπου το Δελχί έχει επενδύσει πάνω από 85 εκατομμύρια δολάρια και λειτουργεί τερματικό σταθμό μέσω της India Ports Global Limited (IPGL). Το λιμάνι στοχεύει στη δημιουργία άμεσης σύνδεσης με την Κεντρική Ασία, παρακάμπτοντας το Πακιστάν και το λιμάνι Gwadar, στο οποίο συμμετέχει η Κίνα.
Το Τσαμπαχάρ είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Ινδίας, επειδή θα παρείχε πρόσβαση σε σπάνιες γαίες από την Κεντρική Ασία, μια περιοχή με την οποία η Ινδία δεν μοιράζεται άμεσα σύνορα, περιορίζοντας έτσι το εμπορικό δυναμικό. Σε αυτήν την περίπτωση, το λιμάνι εμπίπτει στον Διεθνή Διάδρομο Μεταφορών Βορρά-Νότου (INSTC), μια φιλόδοξη εμπορική διαδρομή που συνδέει το Δελχί με τη Μόσχα μέσω του Ιράν και του Αζερμπαϊτζάν. Και πάλι, η περιοχή θα συνδεόταν με παρακάμπτοντας διαδρομές που αποτελούν μέρος της Πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» της Κίνας.
Μια κλιμάκωση της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν κινδυνεύει να εμποδίσει την ολοκλήρωση του έργου, επιβραδύνοντας τις προσπάθειες της Ινδίας να αντιμετωπίσει το αποτύπωμα της Κίνας στην περιοχή. Το λιμάνι βρίσκεται σε μια ευάλωτη περιοχή που δεν είναι απαραίτητα ασφαλής από κυβερνοεισβολές και ναυτικές συγκρούσεις.
Εν τω μεταξύ, μακροπρόθεσμα, η επιδείνωση της θέσης του Ιράν θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυστηρότερες δυτικές κυρώσεις, θέτοντας σε κίνδυνο την εμπορική βιωσιμότητα του Τσαμπαχάρ, το οποίο μέχρι στιγμής έχει εξαιρεθεί από το εμπάργκο των ΗΠΑ.
Κοινοποιήστε: