‘Μέρες ολόκληρες στα δένδρα’ – Κριτική

Ένας γιος που προσπαθεί να ξεφύγει από τον προστατευτικό/περιοριστικό κλοιό της οικογένειας του. Μια γυναίκα που (από αγάπη; Από ανάγκη; ) μένει δίπλα του, υπομένει τις συναισθηματικές εκρήξεις του και μοιράζεται την δύσκολη ζωή του. Μια μητέρα που προσπαθεί να φτιάξει γέφυρες, να προλάβει απογοητεύσεις και ‘δυστυχήματα’.

Αυτή είναι με λίγα λόγια η υπόθεση του έργου της Μαργκερίτ Ντυράς ‘Μέρες ολόκληρες στα δένδρα’ που παρουσιάζεται στο θέατρο ΕΚΣΤΑΝ.

Τα λόγια των ηρώων απλά και ουσιαστικά, κρύβουν περισσότερα από όσα φαίνονται. Τι σημαίνει ‘αδιέξοδο’ για τον καθένα μας; Για εκείνους που ασφυκτιούν στα ‘κουτάκια’ που τους τοποθετεί μια σκληρή και προσανατολισμένη στον πλούτο κοινωνία; Για αυτούς που βλέπουν τα νιάτα και την δύναμη τους να χαραμίζονται στον αγώνα για επιβίωση και συντροφικότητα; Για όσους δυσκολεύονται να καταλάβουν πως οι καιροί και οι άνθρωποι αλλάζουν, κι αυτό που μέχρι τώρα ήταν ‘σωστό’ και ‘φυσικό’, χάνει αυτές τις έννοιες;

Η παράσταση – όπως όλες οι παραστάσεις του θεάτρου ΕΚΣΤΑΝ – προσφέρει θεατρική απόλαυση. Είναι καταρχάς απόλαυση να βλέπεις τόσο καλούς ηθοποιούς. Ο Πέτρος Αποστολόπουλος (Γιος) αποδίδει με άνεση τις συναισθηματικές εναλλαγές του ήρωα του. Από την ορμητική επαναστατικότητα στην συνειδητοποίηση της (μίζερης, φτωχής, σκληρής) πραγματικότητας, έως το βάθος της αυτολύπησης, την δίνη της αυτοκαταστροφής αλλά και την επίδειξη εξουσίας σε κάποιον πιο αδύναμο, ο θεατής σε πολλά ταυτίζεται και σε άλλα συμπάσχει.

Η Λουκία Λαγού είναι η Μαρσέλ, η γυναίκα που έχει συνηθίσει να υποφέρει και να υποτάσσεται σε κάποιον που αγαπά, έχοντας την στρεβλή άποψη πως η ίδια είναι αδύναμη να αντισταθεί στη ζωή, αδύναμη να σταθεί στα πόδια της όπως επιθυμεί. Η αμόρφωτη, έως και δουλική απέναντι στον σύντροφο της, στη μητέρα του, στο αφεντικό της Μαρσέλ, είναι εκείνη που ίσως τελικά έχει την καλύτερη αντίληψη των πραγμάτων, εκείνη που θα νικήσει στο τέλος, μάλλον επειδή δεν έχει άλλη επιλογή.

Ο Λουκάς Τζιάννης είναι ο Ντέντε, άνθρωπος της νύχτας που εκμεταλλεύεται όσο μπορεί (συχνά με επίπλαστη ευγένεια) τους κατωτέρους του, ενώ όπως όλοι οι του είδους του, κολακεύει μέχρις εσχάτων εκείνους από τους οποίους μπορεί να βγάλει το οποιοδήποτε κέρδος. Ο ρόλος του είναι μικρός, αλλά χαρακτηριστικός.

Μάνα είναι η Ελένη Παπαχρηστοπούλου. Η ηρωίδα της καταφτάνει ως σωτήρας για να ‘σπάσει’ τα μούτρα της μπροστά στην άρνηση του Γιού να επιστρέψει στους κόλπους της πλούσιας οικογένειας του αλλά κυρίως, στην δική της αγκαλιά. Η ζωή που γνωρίζει δείχνει να διαλύεται, ο κόσμος έχει αλλάξει, οι έχοντες την εξουσία – όπως η ίδια – συνειδητοποιούν πως τα κατακτημένα χάνονται, αρχίζουν και φοβούνται τις αλλαγές που δεν μπορούν να διαχειριστούν. Και μέσα σε όλα αυτά, η ‘προδοσία’ του αγαπημένου υιού και διαδόχου που δεν θέλει να είναι ο γιος που η ίδια επιθυμεί, ούτε ο διάδοχος σε μια σαθρή αυτοκρατορία. Παρά ταύτα, εκείνη επιμένει, είναι η Μάνα και είναι ο Γιός της κι αυτός ο δεσμός δεν σπάει. Ποτέ. Η Ελένη Παπαχρηστοπούλου είναι Μεγάλη Ηθοποιός κι αυτό μπορείτε να το διαπιστώσετε όποτε κι αν επισκεφθείτε το θέατρο ΕΚΣΤΑΝ που ότι ανεβάζει, είναι εξαιρετικό.

Η ίδια έχει κάνει επίσης την μετάφραση/θεατρική διασκευή του έργου. Εκείνο που κατάφερε είναι να αντιλαμβάνεται ο θεατής κυρίως αυτά που δεν λέγονται με λέξεις. Δεν ξέρω πως το έκανε αυτό. Ακούς τους ήρωες να μιλούν και καταλαβαίνεις αμέσως τι κρύβεται πίσω από τα λόγια τους. Για αυτό και η παράσταση σου μένει πολύ καιρό μετά που την είδες. Την σκέφτεσαι γιατί σε έχει ‘γεμίσει’.

Την σκηνοθεσία έχει φέρει εις πέρας ο Ζαν-Πολ Ντενιζόν, μόνιμος συνεργάτης του θεάτρου ΕΚΣΤΑΝ τα τελευταία 15 χρόνια. Δεν είναι τυχαίο. Χωρίς φιοριτούρες (ξέρετε πόσο μου αρέσει αυτό) αφήνει τον χώρο που χρειάζονται οι ηθοποιοί και το έργο για να αναπνέουν, να ζουν πάνω στη σκηνή.

Η παράσταση ‘Μέρες ολόκληρες στα δένδρα’ διαθέτει ταλέντο, ήθος και χιούμορ. Δεν κατηγορεί, δεν οικτίρει. Προσφέρει σίγουρα προβληματισμό, ταυτόχρονα όμως είναι βαθιά ανθρώπινη. Θα είναι κρίμα να τη χάσετε.

Πληροφορίες για την παράσταση εδώ.