Η θαλάσσια περιοχή Area-4 στη νότια Μεσόγειο, αντικείμενο λιβυοτουρκικής συμφωνίας για σεισμικές έρευνες, προκαλεί επιφυλάξεις στην Αθήνα – Τι σηματοδοτεί ο νέος χάρτης
Η ανακοίνωση του μνημονίου συνεργασίας μεταξύ της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου της Λιβύης (NOC) και της Turkish Petroleum Corporation (TPAO) επανέφερε στο προσκήνιο τη συζήτηση για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στη Μεσόγειο. Αντικείμενο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος αναδείχθηκε η Area-4, μία από τις τέσσερις υπεράκτιες περιοχές στις οποίες, σύμφωνα με σχετικό χάρτη που παρουσιάστηκε από τη λιβυκή εταιρεία, σχεδιάζονται σεισμικές και γεωλογικές έρευνες.
Η συγκεκριμένη περιοχή προκαλεί προσοχή όχι τόσο για το πού ακριβώς εντοπίζεται σήμερα, αλλά για το πώς ενδέχεται να εξελιχθεί ο ρόλος της σε ένα ευαίσθητο γεωπολιτικό περιβάλλον, όπου κάθε συμβολισμός έχει σημασία. Διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι η Area-4 «εκ πρώτης όψεως φαίνεται να κινείται νοτίως της μέσης γραμμής», με την Αθήνα να ξεκαθαρίζει: «Καμία παραβίαση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή».
Τεχνική συμφωνία με πολιτικές συνέπειες
Το μνημόνιο προβλέπει 2D σεισμικές έρευνες μήκους 10.000 χλμ. και επεξεργασία των δεδομένων εντός εννέα μηνών. Αν και δεν δίνονται επίσημα οι γεωγραφικές συντεταγμένες, η παρουσία της Area-4 κοντά σε περιοχές όπου η Ελλάδα δημοσίευσε στις 12 Ιουνίου διεθνή πρόσκληση υποβολής προσφορών για τη χορήγηση αδειών έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης.
Παρατηρητές υπενθυμίζουν ότι η Λιβύη ακολουθούσε έως πρόσφατα τη μέση γραμμή ως βάση οριοθέτησης, σεβόμενη το Διεθνές Δίκαιο και τη διεθνή πρακτική. Η νέα γεωγραφική προσέγγιση, ωστόσο, αποτυπώνει μια αλλαγή στάσης που προσεγγίζει στενότερα τις τουρκικές θέσεις, χωρίς ωστόσο να τις υιοθετεί ανοιχτά, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση.
Η Αθήνα κρατά ανοιχτούς διαύλους
Αν και η συμφωνία με την Turkish Petroleum δεν συνιστά αυτοτελή παραβίαση, η ελληνική πλευρά παρακολουθεί με αυξημένη προσοχή τη δυναμική που μπορεί να αποκτήσει. Η ελληνική διπλωματία αντιδρά με εγρήγορση αλλά και αυτοσυγκράτηση. Η προγραμματισμένη επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη σε Τρίπολη και Βεγγάζη στις αρχές Ιουλίου, όπως αρχικά είχε γνωστοποιηθεί, παραμένει προς ώρας στον αέρα, καθώς η νέα πραγματικότητα απαιτεί επαναξιολόγηση τακτικής.
Στόχος της ελληνικής πλευράς παραμένει η προώθηση λύσης μέσω της προσφυγής στη Χάγη, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Όμως τέτοιες πρωτοβουλίες απαιτούν, πρώτα απ’ όλα, κοινό έδαφος συνεννόησης — κάτι που αυτή τη στιγμή παραμένει ρευστό.
Η Area-4 ως σύμπτωμα και προειδοποίηση
Η Area-4 είναι ένα σημείο όπου συμπυκνώνεται ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός, οι ερμηνείες του Διεθνούς Δικαίου και οι στρατηγικές βλέψεις των εμπλεκομένων. Ο τρόπος με τον οποίο θα κινηθεί η Λιβύη στο επόμενο διάστημα, καθώς και η αντίδραση της Τουρκίας, θα καθορίσουν αν η συγκεκριμένη συμφωνία θα παραμείνει στο επίπεδο μιας τεχνικής συνεργασίας ή θα εξελιχθεί σε εργαλείο αναθεωρητικής πίεσης.
Η Ελλάδα καλείται να ισορροπήσει μεταξύ αποφασιστικότητας και διπλωματικής ψυχραιμίας. Κι αυτό τη στιγμή που έχει ανακοινωθεί από τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι νότια της Κρήτης θα πλεύσουν δύο φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού για επιτήρηση και αποτροπή των παράνομων μεταναστευτικών ροών και της δράσης οργανωμένων κυκλωμάτων λαθροδιακινητών.
Κοινοποιήστε: