

Στο σημερινό τετ α τετ του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στρέφεται πλέον το ελληνικό ενδιαφέρον στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Βίλνιους.
Οι ηγέτες Ελλάδας και Τουρκίας, στο σκηνικό αποκλιμάκωσης των τελευταίων μηνών, θα συζητήσουν δια ζώσης στις δώδεκα το μεσημέρι της Τετάρτης και στο περιθώριο των εργασιών της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Ποιοι θα τους συνοδεύουν
Στο «τραπέζι» της συνάντησης και δίπλα στον Κυριάκο Μητσοτάκη θα βρίσκονται ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του, Άννα Μαρία Μπούρα. Αντίστοιχα, τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα συνοδεύουν ο υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν και ο επικεφαλής σύμβουλός του, Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
Στο Βίλνιους θα υπάρχουν και ξεχωριστές συναντήσεις μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών και των υπουργών Άμυνας των δύο χωρών.
Να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή
Στόχος των δύο ηγετών θα είναι στο σημερινό τραπέζι διαλόγου, όχι οι λύσεις, αλλά να πιάσουν ξανά το νήμα των συνομιλιών. Η λέξη που χρησιμοποιούσαν πηγές και από τις δύο πλευρές ήταν η «επανεκκίνηση», με ελληνικές διπλωματικές πηγές να μιλούν για την ανάγκη να χτιστεί ξανά η εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών.
Στα θετικά της περιόδου που ακολούθησε την τραγωδία των σεισμών στην Τουρκία ένα σφιχτό άτυπο μορατόριουμ που τηρείται απαρέγκλιτα μέχρι στιγμής και έχει σαν αποτέλεσμα μηδέν υπερπτήσεις και μηδέν παραβιάσεις από το Φεβρουάριο, ενώ απουσιάζουν και οι εμπρηστικές δηλώσεις.
Ανοιχτή ατζέντα
Η ατζέντα σε αυτό το πλαίσιο είναι ανοιχτή, όπως επισημαίνουν πηγές τόσο από την Αθήνα όσο και την Άγκυρα, τονίζοντας πως σε αυτή τη συνάντηση διάρκειας μισής ώρας έως 40 λεπτών πρέπει να γίνει το πρώτο βήμα. Το ραντεβού έχει δοθεί στις 12 με ιδιαίτερο το ενδιαφέρον για τις δηλώσεις του Ερντογάν που θα ακολουθήσουν στη συνέντευξη τύπου νωρίς το απόγευμα.
Η «θετική ατζέντα» εκτιμάται ως το «τραπέζι» που είναι πιο εύκολο να στρωθεί, καθώς αφορά ζητήματα χαμηλής πολιτικής που δεν αγγίζουν δύσκολα θέματα, όπως οικονομία, εμπόριο, υποδομές, πολιτική προστασία και πολιτιστικά θέματα. Μία ατζέντα 25 θεμάτων που τα περισσότερα έκλεισαν στην τελευταία συνάντηση Φραγκογιάννη – Ακτσαπάρ πριν τις εκλογές και συμφωνήθηκε να περάσουν στην επόμενη μέρα.
Η νέα σύνοδος τότε τοποθετούνταν περί το Σεπτέμβριο – Οκτώβριο στην Αθήνα, αφού η προηγούμενη είχε λάβει χώρα στην Άγκυρα.
Ναι στο διάλογο – Ο κόκκινες γραμμές
Η Αθήνα προσέρχεται στις συναντήσεις με θετική ατζέντα, θεωρώντας ότι πρόκειται για μια ευκαιρία, προκειμένου να ανοίξει μίας δίοδος επανεκκίνησης των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Πάντως είναι ξεκάθαρες οι κόκκινες γραμμές της Ελλάδας. «Έχει δημιουργηθεί ένα θετικό κλίμα τους τελευταίους μήνες στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μας. Ευελπιστώ και προσβλέπω ότι μπορούμε να οικοδομήσουμε πάνω σε αυτό το θετικό κλίμα για να κάνουμε κάποια σημαντικά βήματα προόδου, τα οποία θα είναι προφανώς προς όφελος και των δύο λαών μας», δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ήταν σαφής η αναφορά του στο Διεθνές Δίκαιο όταν δήλωσε ότι «δεν είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε με την Τουρκία σε ένα διαρκές κλίμα έντασης. Έχουμε προφανώς σημαντικές διαφορές, μπορούμε όμως να συμφωνήσουμε ότι με γνώμονα τις σχέσεις καλής γειτονίας, αλλά και τον σεβασμό μας στο Διεθνές Δίκαιο, θα χαράξουμε έναν οδικό χάρτη, ώστε να μπορέσουμε να επιλύσουμε την σημαντικότερη γεωπολιτική μας διαφορά, που δεν είναι άλλη από την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών».
Αθήνα και Άγκυρα θα επιχειρήσουν να οικοδομήσουν στο θετικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί με τους διπλωμάτες ωστόσο να αναζητούν τις λεπτομέρειες που οδήγησαν τον Ερντογάν να «δεσμευτεί» να φέρει το ζήτημα της Σουηδίας στην τουρκική βουλή και να το υποστηρίξει.
Άνευ χρονοδιαγραμμάτος
Χρονοδιάγραμμα ωστόσο δεν υπάρχει, με κάποιους διπλωμάτες να σημειώνουν ότι δεσμεύσεις είχαν ανταλλαγεί και στη σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη το 2022 χωρίς αποτέλεσμα. Σημείωναν δε ότι ο αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν ήδη από πέρυσι είχε ταχθεί δημόσια για την ικανοποίηση του τουρκικού αιτήματος για τα F-16. Οι αντιρρήσεις ήταν στο Κογκρέσο. Με τον Γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ να επιφυλάσσεται για αποφάσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι επιβεβαιώνεται η πάγια θέση πως η Τουρκία είναι ένας παράγοντας – κλειδί για την περιοχή και το ζητούμενο είναι να παραμείνει υπό δυτική επιρροή. Και σε αυτή τη βάση θα κινηθούν οι εξελίξεις.
Το αν η συγκυρία βοηθά για λύσεις στα ζητήματα που προκαλούν εντάσεις στα ελληνοτουρκικά και ποιοι θα είναι τελικά οι σχεδιασμοί που θα επιβάλλουν τις αντίστοιχες πολιτικές στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο θα κριθούν σε ένα ευρύτερο διπλωματικό παιχνίδι με την Τουρκία σε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Οι άλλες συναντήσεις του πρωθυπουργού
Πέραν της συνάντησης με τον Ταγίπ Ερντογάν, ο Έλληνας πρωθυπουργός θα έχει αύριο και άλλες συναντήσεις. Ξεχωρίζουν η συνάντηση με τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας και με τον καγκελάριο της Γερμανίας Όλαφ Σολτς. Θα συζητήσει μαζί τους θέματα διμερή, αλλά και θέματα της ευρωπαϊκής ατζέντας.
Ο κ. Μητσοτάκης θα συναντηθεί και με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας Ντίμιταρ Κοβάτσεφσκι. Την Τρίτη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό της Αλβανίας Έντι Ράμα και του έθεσε το ζήτημα του Φρέντι Μπελέρη. Τόνισε μάλιστα στον Έντι Ράμα ότι πρέπει το πρόβλημα να επιλυθεί γρήγορα, σημειώνοντας ότι πρόκειται στην ουσία για ζήτημα Κράτους Δικαίου στην Αλβανία.
Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου.
Κοινοποιήστε: