Καθώς η κλιματική αλλαγή επιταχύνει το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, η απώλεια οικοτόπων και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας δεν είναι οι μόνες απειλές που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι. Οι επιστήμονες έχουν δείξει ότι οι αρχαίοι «ιοί ζόμπι» που έχουν παγώσει εδώ και χιλιάδες χρόνια μπορούν να ξαναξυπνήσουν με την άνοδο της θερμοκρασίας. Επιστήμονες αναβίωσαν αρκετούς από αυτούς τους ιούς από το μόνιμο πάγο της Σιβηρίας. Ο παλαιότερος είναι ένας πανδοραϊκός ιός 48.500 ετών, ο οποίος έθεσε παγκόσμιο ρεκόρ για την ηλικία ενός αποκατεστημένου ιού, λέει ο Jean-Michel Claverie, από το Πανεπιστήμιο Aix-Marseille στη Γαλλία.
Όλοι οι ιοί που αποκάλυψε η ομάδα μολύνουν μόνο τις αμοιβάδες και επομένως δεν αποτελούν άμεσες απειλές για τη δημόσια υγεία. Αλλά ήταν ακόμα ζωντανοί και ικανοί να αναπαραχθούν – μια ένδειξη ότι οι λανθάνοντες ιοί επικίνδυνοι για τον άνθρωπο θα μπορούσαν επίσης να αναζωογονηθούν από την παραμονή τους στον πάγο. «Εάν οι συγγραφείς απομονώνουν όντως ζωντανούς ιούς από τον αρχαίο μόνιμο πάγο, είναι πιθανό ότι οι ακόμη μικρότεροι, απλούστεροι ιοί θηλαστικών θα επιβίωναν παγωμένοι για αιώνες», δήλωσε ο Eric Delwart, μοριακός ιολόγος από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο.
Στην πραγματικότητα, έχει ήδη συμβεί ένα θανατηφόρο ξέσπασμα που αποδίδεται στο λιώσιμο του μόνιμου παγετού. Το 2016, ένας καύσωνας στη Ρωσία ξεπάγωσε ένα 75χρονο κατεψυγμένο σφάγιο ταράνδου μολυσμένο με άνθρακα. Καθώς η ασθένεια εξαπλώθηκε, δεκάδες άνθρωποι νοσηλεύτηκαν, ένα παιδί σκοτώθηκε και χιλιάδες τάρανδοι αρρώστησαν. Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι αυτό μπορεί να γίνει πιο συνηθισμένο.
«Ο κίνδυνος για τη δημόσια υγεία προέρχεται από την επιταχυνόμενη απελευθέρωση προηγουμένως κατεψυγμένων ιών σε συνδυασμό με την αυξημένη ανθρώπινη έκθεση, καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη καθιστά επίσης τις περιοχές της Αρκτικής πολύ πιο προσιτές στη βιομηχανική ανάπτυξη», λέει ο Claverie στην Pandora Dewan του Newsweek. Ωστόσο, ο Delwart λέει στο New Scientist ότι είναι πιο πιθανό ένας ιός ζόμπι να κυκλοφορεί σε πληθυσμούς άγριων ή οικόσιτων ζώων παρά να δημιουργήσει ένα ξέσπασμα πανδημικής κλίμακας στους ανθρώπους.
Ο Claverie και οι συνεργάτες του είχαν αποκαλύψει στο παρελθόν ιούς ζόμπι. Πίσω το 2014, αναβίωσαν έναν πανδοραιό 30.000 ετών. Στη νέα τους εργασία, περιγράφουν 13 νέους ιούς που απομονώθηκαν από εννέα δείγματα, συμπεριλαμβανομένων επτά δειγμάτων από μόνιμο πάγο. Το Permafrost καλύπτει περίπου το 24% των χερσαίων επιφανειών στο βόρειο ημισφαίριο και αποτελεί σχεδόν το ήμισυ του οργανικού άνθρακα που αποθηκεύεται στο έδαφος της Γης, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Αρκτικής. Μόλις 3 βαθμοί Κελσίου της θέρμανσης θα μπορούσαν να λιώσουν το 30 έως 85 τοις εκατό των κορυφαίων στρωμάτων του μόνιμου παγετού στην Αρκτική.
Ποια ακριβώς μικρόβια θα μπορούσε να επανεμφανιστεί αυτό το λιώσιμο είναι άγνωστο. Μόνο ένα γραμμάριο μόνιμου παγετού της Αρκτικής μπορεί να περιέχει εκατοντάδες έως χιλιάδες ομάδες μικροβίων. «Πραγματικά δεν ξέρουμε τι είναι θαμμένο εκεί πάνω», είπε η Birgitta Evengård, μικροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο Umeå στη Σουηδία, στον Michaeleen Doucleff του NPR μετά το ξέσπασμα του άνθρακα το 2016. «Αυτό είναι το κουτί της Πανδώρας».
Κοινοποιήστε: