ΟΑΣΘ: Μια ιδιωτική εταιρεία που είναι μονοπώλιο στο τομέα της, επιδοτείται με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από το δημόσιο, οι μέτοχοί της έχουν εξασφαλισμένα κέρδη και πολλοί από αυτούς είναι και εργαζόμενοι.
Άλλοι μιλούν για καπιταλιστικό παράδεισο και άλλοι για εταιρεία λαϊκής βάσης. Το σίγουρο είναι πως -με δεδομένη την απουσία άλλου μέσου μετακίνησης- ο ΟΑΣΘ ανάγεται στο κυρίαρχο του παιχνιδιού και έτσι εργοδότες ή εργαζόμενοι μπορούν να τραβήξουν χειρόφρενο οποιαδήποτε στιγμή και να σταματήσουν τις μετακινήσεις της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης στην Ελλάδα.
Η ιστορία ξεκινά το 1957 όταν η νεοσύστατη ιδιωτική εταιρία, με νομοθετικό διάταγμα που υπογράφεται από τον Βασιλιά Παύλο και τη κυβέρνηση Καραμανλή αναλαμβάνει κατά αποκλειστικότητα την άσκηση του συγκοινωνιακού έργου στη Θεσσαλονίκη. Στη πραγματικότητα όμως πρόκειται για ένα διπλό μονοπώλιο. Ο Οργανισμός διαχειρίζεται επί 58 συναπτά έτη ένα δημόσιο αγαθό ενώ ταυτόχρονα στη Θεσσαλονίκη το μόνο μέσο μαζικής μεταφοράς είναι τα λεωφορεία. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι τα τραμ αποσύρονται την ίδια χρονιά της δημιουργίας του ΟΑΣΘ.
Έτσι δημιουργείται ένα τεράστιο μονοπωλιακό πεδίο κερδοφορίας.
Είναι ένας οργανισμός ιδιωτικός όποτε τον συμφέρει, και απολύτως δημοσίου συμφέροντος όποτε τον συμφέρει.
Για να καταλάβουμε την κερδοφορία του ΟΑΣΘ υπέρ των λεωφορειούχων αρκεί να αναφέρουμε ότι ουσιαστικά αυτοί κρατούν και το μεγαλύτερο μέρος των εξαιρετικά ακριβών μετοχών με τα παχυλά μερίσματα. Σκάνδαλο αποτελεί για παράδειγμα ότι ο «Ηρακλής», ένας προμηθευτικός οργανισμός αυτοκινητιστών που ανήκει κατά κύριο λόγο σε μετόχους του ΟΑΣΘ, αγόρασε το 1957 με λεφτά του ΟΑΣΘ, τις εκτάσεις στις οποίες έφτιαξε τα αμαξοστάσια, που κατόπιν ενοικίασε, το Δ.Σ. του Οργανισμού, που ουσιαστικά αποτελείται από τα ίδια πρόσωπα.
Πέρα από το μέρισμα λοιπόν σημαντική μερίδα των μετόχων εισπράττει και ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό (σήμερα ανέρχεται στα 2 εκατ. ευρώ ετησίως) από τον ίδιο τον ΟΑΣΘ ως ενοίκιο των εγκαταστάσεων, οι οποίες ανήκουν στους ίδιους τους μετόχους. Ο Οργανισμός, λοιπόν, δεν διαθέτει δικές του εγκαταστάσεις (αμαξοστάσια, συνεργεία κ.λπ.), αφού οι μέτοχοι προτίμησαν να αγοράσουν πάγια στο όνομα του νεοσύστατου συνεταιρισμού παρά στο όνομα του ΟΑΣΘ ώστε να αυξήσουν την κερδοφορία τους που συγχρόνως παρουσιάζεται και ως έλλειμμα που πρέπει να καλυφθεί από την κρατική επιχορήγηση. Δηλαδή κάποιοι μέτοχοι είναι ταυτόχρονα μισθωτές και εκμισθωτές εισπράττοντας ιδιαιτέρως τσιμπημένα ενοίκια.
Ο ΟΑΣΘ όμως αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία για έναν ακόμη λόγο. Οι μέτοχοι έχουν προκαθορισμένα τα κέρδη τους ανεξάρτητα από την πορεία που θα έχουν τα έσοδά του και η λειτουργία του Οργανισμού. Μάλιστα σύμφωνα με τη τελευταία οικονομική συμφωνία μέχρι το 2017 τα κέρδη τα οποία εγγυάται εκ των προτέρων το δημόσιο, δημιουργώντας έτσι έναν καπιταλιστικό παράδεισο, με μηδενικό ρίσκο για τους μετόχους, είναι περίπου 16.5 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Μάλιστα σύμφωνα με τα στοιχεία καθ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του Οργανισμού δεν υπήρξε κανένα έτος στο οποίο να ήταν ζημιογόνος για τους μετόχους.
Το θέμα είναι πολύπλοκο και δε θα σας κουράσω με λεπτομέρειες, θα το θέσω απλά. Από το 1957, το έργο των αστικών συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης έχει δοθεί (με νόμο) στον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης, οργανισμό ιδιωτικό πολυμετοχικό (κυρίως μικρομετόχων, μεγάλο μέρος των οποίων είναι και εργαζόμενοι στα λεωφορεία).
Το κράτος επιδοτεί το εισιτήριο, ενώ το κέρδος των μετόχων (μέρισμα) είναι κατοχυρωμένο. Ο ΟΑΣΘ έχει το έργο των αστικών συγκοινωνιών μονοπωλιακά και η σύμβασή του με το ελληνικό δημόσιο προβλέπεται ότι θα λήξει δυο χρόνια μετά την ολοκλήρωση του μετρό της Θεσσαλονίκης.
Εκτός του ότι το έργο του μετρό έχει καθυστερήσει υπερβολικά και δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με ακρίβεια πότε θα λειτουργήσει, προβλέπονται και επεκτάσεις η ολοκλήρωση των οποίων είναι αγνώστου χρονοδιαγράμματος. Άρα, επί της ουσίας, δεν υπάρχει ζήτημα άρσης του μονοπωλίου.
Οι κακές γλώσσες -όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη αλλά και στην Αθήνα- ισχυρίζονται ότι παρεμβάσεις όπως αστική συγκοινωνία με καραβάκια έχουν μπλοκαριστεί λόγω αντιδράσεων του ΟΑΣΘ. Είναι κοινό μυστικό, άλλωστε, ότι στον Οργανισμό έχουν τακτοποιηθεί, κατά καιρούς, ψηφοφόροι πολιτικών όλων των κομμάτων κι ότι τα συμφέροντα είναι διακομματικά. Ακόμη πιο κοινό μυστικό είναι το ότι κανείς δε θέλει να τα βάλει με τον ΟΑΣΘ, καθώς επηρεάζονται (όπως υπολογίζεται) 20-30.000 ψηφοφόροι της Θεσσαλονίκης.
Ποια είναι όμως η μετοχική σύνθεση;
Αυτά τα στοιχεία δεν έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Πάντως, οι φήμες για τα ονόματα πολιτικών και παραγόντων που μπορεί να κατέχουν μετοχές, άμεσα ή έμμεσα, πυκνώνουν σαν σύννεφα στον αέρα της Θεσσαλονίκης, χωρίς κανείς να μπορεί να τις επιβεβαιώσει ή να τις διαψεύσει.
“Ούτε ένας στο δισεκατομμύριο”, υποστηρίζει από τη πλευρά του ο Πρόεδρος του ΟΑΣΘ, Χρήστος Στεφανίδης.
“Τον μόνο πολιτικό που θα βρείτε εδώ είναι η οικογένεια Τσοχατζόπουλου ο οποίος ο μπαμπάς είχε το 50% μίας μετοχής , το κληρονόμησαν τρία αδέρφια, ο Άκης, ο Στέφανος και ο Κώστας. Τώρα έχουν από 7% ο καθένας”, προσθέτει.
Σε κάθε περίπτωση τα στοιχεία δείχνουν πως σήμερα το απασχολούμενο κεφάλαιο του Οργανισμού είναι κατανεμημένο σε 424 ακέραιες μετοχές, εκ των οποίων οι 346 είναι κατανεμημένες σε περίπου 1.900 μικρομετόχους, οι 29 ανήκουν στην ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης Α.Ε., οι 25 στο Συνεταιρισμό των Εργαζομένων “Ηρακλής” και οι 24 στο νομικό πρόσωπο του ΟΑΣΘ.
Άγνωστη είναι και η σύνθεση επιμέρους συνεταιρισμών, στους οποίους ανήκουν τα αμαξοστάσια και τα κτίρια οι οποίοι στην συνέχεια τα νοικιάζουν ως εγκαταστάσεις σε έναν Οργανισμό που έχει μια σχετική ευκολία να ξοδεύει, όσα θέλει, σε φίλιες εταιρίες γιατί τα κέρδη του, είναι εγγυημένα από τα χρήματα του Ελληνικού λαού.
Δηλαδή, βλέπουμε έναν πολυμετοχικό ιδιωτικό οργανισμό ο οποίος μοιράζει κέρδη στους μετόχους του, ενώ ακόμη δεν έχει κλείσει το έτος κι ενώ οφείλει στους εργαζομένους και τους προμηθευτές του. Ταυτοχρόνως, έχει δανειστεί χρήματα από τους εργαζομένους του οι οποίοι ουσιαστικά τον καλύπτουν σε όλα!
Ανεξάρτητα από την κρυφή μετοχική σύνθεση, το βέβαιο είναι ότι ανάμεσα στους μετόχους βρίσκεται ο συνεταιρισμός εργαζομένων, ο οποίος κατέχει μετοχές αξίας εκατομμυρίων ευρώ.
Από τα 2.400 μέλη του συνδικάτου στο συνεταιρισμό είναι λίγο περισσότεροι από 1.400 ενώ από τους 1000 εναπομείναντες, 400 κατέχουν επίσης μετοχές.
Πολλοί εργαζόμενοι έχουν πέσει στην παγίδα των κοινών συμφερόντων με τον οργανισμό.
Πάντως το ερώτημα εάν οι εργαζόμενοι έχουν κοινά συμφέροντα με τον Οργανισμό δεν είναι εύκολο στον βαθμό που συνυπάρχουν πολλές διαφορετικές ταχύτητες εργαζομένων.
Από τους διοικητικούς και τους μετόχους με τις μεγάλες απολαβές μέχρι τους συνεταιριστές, τους μη μετόχους, ή τις νέες προσλήψεις της μειωμένης ΣΣΕ και τους εργολαβικούς. Με τα κατώτερα οικονομικά στρώματα να έχουν δεχθεί μεγάλες περικοπές.
Το βέβαιο είναι ότι πολλοί εργαζόμενοι πιστεύουν σε αυτή την σύμπτωση συμφερόντων με την εταιρία, γεγονός που καθρεφτίζεται και στην στάση του συνδικάτου.
Εάν επρόκειτο για μια εύκολη διαχείριση, να είστε σίγουροι ότι όλοι οι πολιτικοί κι οι δημοτικοί άρχοντες της Θεσσαλονίκης θα συνωστίζονταν στα τηλεοπτικά παράθυρα και θα συζητούσαν μόνο για το ότι οι Θεσσαλονικείς δεν έχουν Μέσο Μαζικής Μεταφοράς, απαιτώντας ταυτόχρονα την καταβολή των δεδουλευμένων στους εργαζομένους, την επιδότηση από το κράτος στον Οργανισμό και τη συνέχιση της απρόσκοπτης λειτουργίας του έργου των συγκοινωνιών.
Το γεγονός ότι το αποφεύγουν και περιορίζονται σε δηλώσεις συμπαράστασης στους εργαζομένους κι απλές εκκλήσεις για μια λύση, δείχνει ότι το ζήτημα καίει κι ότι κανείς δε θέλει να σπάσει τα αβγά για να γίνει ομελέτα.
Την μια μέρα εμφανίζονται τα δημοσιεύματα για την λειτουργία του για το πόσοι είναι οι μέτοχοι, πόσοι μέτοχοι είναι και οδηγοί και μετέχουν και σε συμβούλια . Διαβάζω επίσης για το πόσο κοστίζει μια μετοχή του ΟΑΣΘ και σοκάρομαι όπως επίσης και τι παίρνει ως μέρισμα ο κάθε μέτοχος που τυγχάνει να είναι και οδηγός.
Επίσης παρατηρώ ότι μετά από κάθε δημοσίευμα το θέμα εξαφανίζεται ως δια μαγείας;
Γιατί ο ΟΑΣΘ είναι στο απυρόβλητο? Γιατί σε μια οποιαδήποτε άλλη ιδιωτική εταιρεία, θα είχαν γίνει τα βιβλία φύλλο και φτερό?
Γιατί αρνείται ο ΟΑΣΘ να δώσει στη δημοσιότητα τα ονόματα των μετόχων του;
Ποια πολιτικά πρόσωπα καλύπτει;
Με πληροφορίες από Αγγελιοφόρο & Φάρος του Θερμαϊκού
Η μπάζα της μπάζας στη Θεσσαλονίκη…
Κοινοποιήστε: